بررسي رابطه علّيت گرنجري بين مصرف نفت و توليد ناخالص داخلي ايران: رويكرد تغيير رژيم‌هاي اقتصادي

Evidence of Causality between Oil Consumption and Gross Domestic Product in Iran-Approach of Economic Regime Shift

رابطه بين مصرف انرژي و رشد اقتصادي توسط پژوهشگران بسياري مورد بررسي قرار گرفته است. هر كدام با توجه به دوره زماني و كشور مورد مطالعه، يكي از چهار فرضيه موجود در اين زمينه (فرضيات رشد، صرفه‌جويي، خنثايي يا برخورداري) را تأييد كرده‌اند. هدف اصلي اين مطالعه بررسي رابطه علي بين مصرف نفت و توليد ناخالص داخلي ايران طي سال‌هاي 1967 تا 2013 مي‌باشد. براي اين منظور از مدل ماركف سوئيچينگ – اتورگرسيو (MS-AR) و آزمون علّيت گرنجر استفاده شده است. يافته‌ها نشان مي‌دهد كه رابطه توليد ناخالص داخلي و مصرف نفت در ايران داراي ساختار دو رژيمه بوده است. نتايج آزمون ماركف سوئيچينگ - علّيت گرنجر تغييراتي را در رابطه علّيت بين توليد ناخالص داخلي(GDP) و مصرف نفت (OC) در طي رژيم‌هاي اقتصادي نشان مي‌دهد. در رژيم اقتصادي اول مصرف نفت علّيت گرنجر توليد ناخالص داخلي مي‌باشد، همچنين شواهدي از رابطه علّيت گرنجر دو طرفه بين متغيرهاي توليد ناخالص داخلي و مصرف نفت در اولين رژيم اقتصادي وجود دارد در حالي ‌كه هيچ رابطه علّيت گرنجري بين متغيرها در دوره‌هاي دومين رژيم‌ اقتصادي يافت نشده است.

The relationship between energy consumption and economic growth has been studied by many researchers. These studies have been confirmed one of the four hypotheses in this field (growth assumptions, , neutral or have) according to the studied time period and country. This study investigates the causal relationship between oil consumption and GDP in Iran during 1967 to 2013. To achieve this aim, Markov switching model -Autoregressive (MS-AR) and Granger causality test were applied. The findings showed that the relationship between GDP and oil consumption had two regime structure in Iran. Results of the MS models showed that causality relationship between GDP and oil consumption (OC) was changed during economic regimes. Moreover, the evidences of bidirectional Granger causality (GC) were found between the variables in the first regime, while there was no GC between the variables in the second regime.