عدالت محاسبه گر در نهج البلاغه

The measuring Justice in Nahjolbalaghe

امروزه سياست جنايي محاسبه‌گر، شيوه‌اي‌ نوين در كاهش و كنترل بزهكاري به‌شمار مي‌آيد. الگويي كه در آن خطر ارتكاب جرم بر اساس‌ ابزار پيشگيري وضعي، مورد ارزيابي و سنجش قرار گرفته و سپس مديريت مي‌شود. بررسي فرامين و توصيه‌هاي مندرج در نهج‌البلاغه نشان مي‌دهد كه حدود چهارده قرن قبل، اين مفهوم نوين علوم به‌عنوان سياست جنايي خطرمدار با هدف كاهش و كنترل بزهكاري؛ به‌صورت همه جانبه مورد توجه اميرالمؤمنين علي‌(ع) قرار ‌داشته است. در اين مقاله با استفاده از روش اسنادي و تحليل محتوا، معيارهاي سنجش خطر جرم و چگونگي مديريت آن از ديدگاه اميرالمؤمنين ‌علي(ع) بررسي شده‌ است. يافته‌هاي تحقيق حاكي از آن است كه با پيروي از رهنمودهاي آن حضرت در خطابه‌ها، نامه‌ها و كلمات قصار نهج‌البلاغه، مي‌توان از طريق شناسايي موقعيت‌هاي داراي خطر بزهكاري، مصون‌سازي آماج‌هاي جرم و مناطق پرخطر، تقويت، نظارت، رؤيت‌پذيري و بالا‌بردن هزينۀ ارتكاب جرم به‌واسطۀ افزايش احتمال شناسايي و دستگيري مرتكب به پيشگيري وضعي كمك و خطر ارتكاب جرم را مديريت نمود.

Today, the measuring criminal policy is considered as a new method in reduction and control of delinquency, a model in which the risk of crime commitment has been measured, evaluated and managed. It is while that studying advices and decrees included in Nahjolbalagheh show that 14 centuries ago, this new concept of criminal science had been paid attention by Imam Ali. In present paper, criteria of measuring risk of crime and its management have been studied from view of Imam Ali using attributive method and content analysis. Results suggest that the risk of crime commitment can be managed by following advices of Imam Ali in his sermons, letters and words of Nahjolbalagheh via identifying situations having risk of delinquency, immunizing criminal targets and risky regions, reinforcing, controlling, visualizing and increasing costs of crime commitment through increasing possibility of arresting the offender.