سازوكارهاي توسعه گردشگري روستايي در حوزه طبيعي: مطالعه موردي روستاي حيدرآباد، شهرستان ايلام

Mechanisms of Rural Tourism with Emphasis on the Natural Tourism: A Case Study of Heidarabad Village, Ilam County of Iran

هدف اصلي پژوهش حاضر بررسي سازوكارهاي توسعه گردشگري روستايي در حوزه طبيعي در روستاي حيدرآباد از توابع شهرستان ايلام بود. پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع كاربردي، به لحاظ ماهيت، كمّي و از لحاظ شيوه جمع‌آوري اطلاعات از نوع تحقيقات پيمايشي بود. جامعه آماري اين پژوهش سه گروه كارشناسان، خانوارهاي ساكن در روستا و گردشگران را دربرمي‏گرفت، كه نمونه‌هاي آماري گروه‏هاي كارشناسان و خانوارهاي ساكن در روستا به‏صورت سرشماري و نمونه‌هاي آماري جامعه گردشگران به شيوه نمونه‏گيري در دسترس انتخاب شدند. در مجموع، 250 نفر به عنوان نمونه آماري پژوهش مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار اصلي گردآوري اطلاعات پرسشنامه محقق‏ساخته‌اي بود كه مبناي طراحي آن، بررسي منابع داخلي و خارجي، اهداف و سوالات پژوهش بود. روايي ابزار پژوهش توسط پانل صاحب‌نظران ترويج و توسعه روستايي دانشگاه آزاد اسلامي واحد ايلام و نيز خبرگان گردشگري روستايي استان ايلام بررسي و تاييد شد. نتايج تحليل عاملي اكتشافي نشان داد كه در حوزه طبيعي، سازوكارهاي زيرساختي – فرهنگي (با درصد واريانس 158/29)، رفاهي- خدماتي، اطلاع‏رساني و اقتصادي- فرهنگي به عنوان مهم‌ترين مولفه‌هاي توسعه گردشگري روستاي حيدرآباد شناسايي شدند.

The main objective of this study was to investigate mechanisms of rural tourism with emphasis on the natural tourism in the village of Heiderabad in Ilam county of Iran. It was an applied study in terms of the type and a quantitative research in nature while in terms of the method of data collection, it was considered as a survey. The population of this study consisted of three groups of experts, rural households, and tourists. For selecting the sample, in the the first group, the census method was used; and for the group of tourists, 100 people were selected in a convenience sampling method; as a whole, 250 people were studied. Main instrument of data gathering was a questionnaire, the validity of which was confirmed by a panel of experts in Ilam University, Islamic Azad University of Ilam Branch, and also experts in tourism. The results of exploratory factor analysis showed that in natural dimension, infrastructural-cultural mechanisms with %29.158 as well as welfare-services, informing and cultural-economic mechanisms were the most important mechanisms of rural tourism development.