تبيين روندهاي انتخابات رياست‌جمهوري يازدهم با استفاده از تيوري محروميت نسبي

The explanation of procedures of 11th presidential elections By using of relative deprivation theory

در تحليل چرايي شكل‌گيري نتايج انتخابات رياست جمهوري يازدهم به ريشه‌ها و دلايل متعددي اشاره شده و از كيفيت سياست ورزي حجه الاسلام حسن روحاني و تيم حامي اش در ايام رقابت‌هاي انتخاباتي تا موج انتخاباتي ايجادشده توسط گروه‌هاي سياسي در حمايت از ايشان مورد تاكيد قرار گرفته است. در اين مقاله اما تلاش شده بازتاب ريشه‌هاي روان شناختي و احساس محروميت نسبي شكل‌گرفته در جامعه ايراني در شكل‌گيري موج حمايتي از دكتر روحاني مورد مطالعه قرار گيرد. به طور كلي در چشم انداز فردگرايانه و روان شناختي، شرايط تغيير وضع موجود را بايد در تصورات و احساسات فردي كه خود متاثر از تحولات اجتماعي است، جست وجو كرد. در اين مقاله بر اساس الگوي نظري «تد رابرت گر» و در نظر گرفتن اين پيش فرض كه نارضايي اجتماعي و تلاش براي تغيير وضع موجود، ناشي از ميزان و شدت احساس محروميت نسبي در ميان گروه‌هاي گوناگون هر جامعه است، زمينه‌هاي ايجاد محروميت نسبي در جامعه از جمله ادراك و فهم نابرابري در دوران هشت ساله دولت‌هاي نهم و دهم مطالعه شده است. در نهايت اين جمع بندي به دست آمده كه چگونه عوامل گوناگوني همچون گسترش جامعه دانشگاهي و نارضايتي اين گروه از عملكرد دولت، شكل‌گيري شكاف طبقاتي ناشي از اختلاف فاحش درآمد سرانه در ميان طبقات گوناگون اجتماعي، افزايش تورم، فاصله ميان درآمد و هزينه‌ها و بيكاري، بازتاب خود را در محروميت نسبي جامعه، ايجاد سرخوردگي و در نهايت تلاشي عمومي براي تغيير وضع موجود و راي دادن به بارزترين نامزد انتخاباتي منادي تغيير وضع موجود نشان داده است.

In order to clarify the procedure of 11th presidential elections, the various reasons have been referred to and the quality of hassan rouhani’s politics and his supporting team in election competitions days to election waves created by political groups in his support have been emphasized to. In this paper it is attempted to study the reflection of psychological origins and relative deprivation feeling created in Iranianʹ society in formation of supporting wave of Rouhani. Generally, in individualistic and psychological prospect, the circumstances of changing the existing situation can be looked for in individual imaginations and feelings that in themselves are affected by social changes. In this paper, based on theoretical pattern of “Ted Robert Gar” and considering this presumption that the social dissatisfaction and trying to change the existing situation, is due to the amount and degree of relative deprivation feeling among various groups of every society, the grounds of relative deprivation creation in society including the understanding of inequality in 8-year period of 9th and 10th governments have been studied. Finally, it can concluded that how the various factors like development of universities and their dissatisfaction of government’ performance, the formation of class gap due to the conspicuous difference of per capita income and increasing inflation and expenses and unemployment , have reflected themselves in society’s relative deprivation, frustration and finally a general attempt for changing the existing situation and voting for the most prominent election candidates who is precursor of changing the situation.