ارزيابي سطوح توسعه يافتگي مناطق روستايي شهرستان كوهرنگ

Evaluating the Development Levels of Rural Areas in Koohrang County

درك بهتر پديده هاي جغرافيايي و شناخت علمي مكان هاي جغرافيايي مستلزم در اختيار داشتن اطلاعاتي جامع از مكان هاي مورد نظر است. همچنين آگاهي از پراكنش فضايي و سطوح توسعه يافتگي پيش نياز طرح ها و برنامه هاي توسعه روستايي محسوب مي گردد. از اين رو، هدف پژوهش حاضر، ارزيابي سطوح توسعه يافتگي مناطق روستايي شهرستان كوهرنگ مي باشد. جامعه آماري پژوهش، نواحي روستايي بالاي ده خانوار شهرستان كوهرنگ است (132 روستا). داده هاي مورد نياز از نوع داده هاي ثانويه است، كه به وسيله ي طراحي چك ليستي با عنوان شناسنامه ي روستا با مراجعه به سالنامه ي آماري شهرستان كوهرنگ تكميل گرديد. در پژوهش حاضر، براي سنجش توسعه‌يافتگي روستاهاي مورد مطالعه از روش تركيبي VIKOR-AHP بهره گرفته شده است. همچنين به منظور تعيين توزيع بهينه ي شاخص ها، ضريب جيني به كار رفت. داده پردازي نيز با استفاده از نرم‌افزارهاي MATLAB 7.10 و Expert Choiceانجام گرفت. نتايج بررسي درجه ي توسعه يافتگي نشان داد، روستاي " قلعه علي آباد" با درجه 994/0 بالاترين و روستاي "دزك چشمه" با درجه 005/0 پايين‌ترين درجه ي توسعه يافتگي را داشته اند . فزون بر آن، نتايج حاكي از وضعيت نامطلوب توسعه يافتگي در منطقه ي مورد مطالعه (با ميانگين 217/0 در دامنه ي صفر تا يك) بود، به نحوي كه اغلب روستاها (21/46 درصد) با درصد جمعيتي 53/39 در سطح كاملاً توسعه نيافته قرار گرفتند. فزون بر آن، نتايج ضريب جيني و ضريب پراكندگي نشان داد كه شاخص‌هاي متعارف توسعه روستايي به صورت مناسب توزيع نشده اند. بنابراين، پيشنهاد مي شود كه بازنگري ويژه اي، نسبت به تعيين مراكز و كانون هاي اصلي خدمات رساني بر اساس نظام سلسله مراتبي سكونت گاه ها شود.

A better understanding of geographical phenomena and scientific comprehending of geographical locations requires comprehensive information about these areas. In addition, the awareness of the spatial distribution and development levels are considered as prerequisites for rural development plans and programs. Therefore, the aim of this study was to evaluate the development levels of rural areas in Koohrang County. Statistical population was over ten households selected among rural areas (132 villages) in Koohrang County. The required secondary data were collected and designed from the statistical yearbook of Koohrang County in 2011. In this study, a combination method of VIKOR-AHP was used to measure level of development in the villages. In addition, in order to determine the optimal distribution of indices, the Gini coefficient was used. Data processing was conducted using MATLAB7.10 and Expert Choice software. Results showed that the highest and lowest degrees of development (0.994 and 0.005) were related to "Castle of Ali-Abad" and "Dezak-Cheshmeh" villages, respectively. Moreover, results indicated that there was the unfavorable development in the study area (with average of 0. 217 in the range 0-1) in a way that most of the villages (21.46%) with 53.39% of the population in the area were completely undeveloped. Furthermore, the results based on Gini coefficient and coefficient of variability revealed that the conventional indices of rural development werenʹt distributed properly. Therefore, it is necessary to have special review and reconsider to determine the main service centers based on settlements hierarchical system.