تاثير پايه هاي بومي مختلف كدوييان بر رابطه هاي آبي و تغييرهاي فيزيولوژيكي خيار پيوندي در شرايط تنش شوري

The Effect of Different Endemic Cucurbita Rootstocks on Water Relation and Physiological Changes of Grafted Cucumber under Salinity Stress

پژوهش هاي بسياري جهت افزايش عملكرد گياهان مختلف در شرايط شور صورت گرفته است، اما پژوهش-هاي كمي بر روي استفاده از پايه هاي بومي جهت مقاومت به تنش شوري به ويژه از ديدگاه تغييرهاي فيزيولوژيكي موثر بر افزايش مقاومت صورت گرفته است. بنابراين، تاثير پايه هاي مختلف بومي شامل انواع پايه هاي كدو (خورشي، تنبل، آستانه اشرفيه، قلياني، كارلا)، خيار بومي اصفهان و شاهد (خيارCucumis sativus v. DAVOSII) و خيار غيرپيوندي رابطه هاي آبي و تغييرهاي فيزيولوژيكي خيار پيوندي بررسي شد. بر اين اساس پس از پيوند، تيمارهاي شوري ناشي از نمك كلريد سديم در سطح هاي صفر، 30 و 60 ميلي مولار انجام شد. آزمايش به صورت فاكتوريل 3×8 در قالب طرح كامل تصادفي در گلخانه هاي پژوهشي دانشگاه صنعتي اصفهان با سه تكرار اجرا شد. نتيجه هاي به دست آمده نشان داد پايه هاي كدو تنبل و خيار بومي در شرايط تنش شوري وزن تر و خشك ريشه و شاخساره بالاتري داشتند. بيشترين گل ماده در پايه خيار بومي بود. برهمكنش شوري و پايه بر زمان ظهور اولين گل ماده و شماره گره نشان داد كه از نظر تعداد روز تا گلدهي بيشترين تاخير مربوط به پايه هاي كدو تنبل، خيار بومي و كارلا بود. تعرق در پايه كدوي قلياني و شوري صفر ميلي-مولار بيشترين و در پايه خيار بومي و شوري صفر ميلي مولار كمترين مقدار را نشان داد. هدايت مزوفيلي در پايه خيار بومي در تمام سطح ها پايين ترين مقدار بود و در پايه كدو تنبل و كدو خورشي با افزايش شوري كاهش يافت. به طور كلي بين پايه هاي بومي مورد پژوهش به نظر مي رسد پايه خيار بومي و كدو تنبل در مجموع اثرهاي بهتري از نظر حفظ رشد در شرايط تنش شوري اعمال شده داشتند.

There are many different studies on the increasing yield under salinity condition, there is limited study on the usage of endemic rootstocks for increasing the salinity resistance on the view of physiological changes which is result in these resistance was done. For study the effect of different endemic rootstocks on water relation and physiological changes of grafted cucumber this study was designed. Rootstocks were Cucurbita pepo, Cucurbita maxima, Cucurbita moschata v.Astane ashrafiye, Lagenaria siceraria, Momorida charantia, Cucumis sativus v. Isfahan and self-grafted of cucumber and non-grafted as a control. After grafting salinity treatments with three levels of 0, 30 and 60 mM was applied. The experimental design was factorial based on CRD with 3 replicates. Results was shown that Tanbal and Isfahan cucumber with highest fresh and dry weight of root has the highest fresh and dry weight of shoot. The highest female flower number was in Isfahan cucumber rootstocks. The interactive effect of rootstock and salinity was show that the latest emergence of female flower was seen in Tanbal, Karella and Isfahan cucumber. Transpiration was highest in Ghalyani and no salinity and the lowest in Isfahan cucumber without salinity. Mesophyll conductance was lowest in Isfahan umber in all salinity level and in Tanbal and Khoreshi decreased with increasing of salinity. Generally, within these endemic rootstocks was studied in this research, Isfahan cucumber and Tanbal has the better effect on growth in salinity stress although they have this effect from different mechanism.