كاربرد مدل تصميم‌گيري FAHP باكلي در ارزيابي و پهنه‌بندي كيفيت آب زيرزميني 9 شهر استان ايلام براي مصارف شرب و كشاورزي

Using of Decision- Making Model FAHP Buckley in Assessment and Zoning of Groundwater Quality for Drinking and Agricultur in Nine Cities of Ilam

پهنه‌بندي كيفيت آب زيرزميني يك دشت از مهم‌ترين مراحل در مديريت كيفيت منابع آب زيرزميني به شمار مي‌آيد. در اين تحقيق، با بهره گرفتن از روش‌هاي زمين آمار، خصوصيات شيميايي آب‌هاي زيرزميني شهرهاي ايلام مورد بررسي قرار گرفته است. آب حاصل از 78 چاه، در يك بازه زماني 13 ساله سال‌هاي 1379تا 1392 برداشت و از لحاظ سديم، كلر، هدايت الكتريكي، سولفات، TDS، SAR و TH آناليز شيميايي شد. نيم تغييرنماي تجربي هر يك از پارامترها با استفاده از نرم‌افزار GS+ محاسبه و مدل‌هاي مختلف برازش داده شد. نتايج نشان داد كه داده‌هاي كيفي آب زيرزميني در اين منطقه داراي همبستگي قوي مي‌باشد و ساختار مكاني آنها از مدل گوسين و كروي تبعيت مي‌كند. سپس به كمك نرم‌افزار GIS درونيابي به روش كريجينگ صورت گرفت. در نهايت با استفاده از منطق فازي، طبقه‌بندي ويلكاكس و شولر و مدل تصميم‌گيري چند معياره FAHP باكلي نقشه پهنه‌بندي منطقه مورد مطالعه براي مصارف شرب و كشاورزي تهيه شد. نقشه‌ پهنه‌بندي آب‌هاي زيرزميني منطقه نشان مي‌دهد، بر اساس روش شولر، 21 درصد از مساحت منطقه آب با كيفيت خوب، 36 درصد با كيفيت متوسط و 43 درصد از منطقه داراي آب با كيفيت نامناسب از لحاظ شرب هستند و بر اساس روش ويلكاكس 15 درصد از مساحت منطقه آب با كيفيت خوب، 8 درصد با كيفيت متوسط و 77 درصد از منطقه داراي آب با كيفيت نامناسب براي كشاورزي مي‌باشند. پس مي‌توان گفت كه كيفيت آب منطقه مورد مطالعه براي شرب در حد متوسط و براي كشاورزي نامطلوب است.

One of the most important steps in plain zoning groundwater quality is the quality management of groundwater resources. In this study, the use of geostatistical methods, the chemical properties of groundwater of Ilam city is examined. Water from 78 wells in a 13year period from 2002 to 2014 and the removal of sodium, chlorideelectrically conducting, sulfate, TDS, EC and TH were chemically analysed. The results showed that the quality of groundwater in this area has a strong correlation and spatial structure of the model follows the Gaussian and spherical, then the kriging interpolation was used by GIS software. Finally, using fuzzy logic, classification of Schoeller and Wilcox and metod FAHP Buckley multi-criteria decision-classification map of the study area were collected for drinking and agriculture. Zoning map shows the region's groundwater, according to Schuler, 21% of the area of water quality, medium quality, 36% and 43% of the poor quality of drinking water the according to Wilcox, 15% of the area of water quality, 8% and 77% of the average quality of water for agriculture are the poor quality. So we can say that the quality of drinking water in the study area is intermediate and unfavorable for agriculture.