مطالعه توان ترسيب كربن دو گونه‏ Helichrisum aucheri و Helichrisum globiferum در استان آذربايجان غربي

Study Carbon Sequestration Potential of Helichrisum aucheri and Helichrisum globiferum in West Azerbaijan Province

كربن مهم ترين عنصر گازهاي گلخانه ‏اي محسوب مي‏شود كه در دهه‏ هاي اخير افزايش مقدار آن در اتمسفر سبب گرم شدن هواي كره زمين شده است. فرآيند ترسيب كربن در زي‏توده گياهي و خاك‏ هايي كه تحت ‌تاثير اين زيتوده هستند، ساده ‏ترين و ارزان‏ترين راه ‏كار ممكن براي كاهش سطح اين گاز اتمسفري است. بنابراين، در اين مقاله سعي شده است تا توان ترسيب كربن گونه ‏هاي Helichrisum aucheriوglobiferum Helichrisum كه در اكوسيستم‏ هاي طبيعي استان آذربايجان غربي حضور گسترده ‏اي دارند، بررسي ‌شود. بدين منظور 30 پايه‏ گياهي از دو گونه مذكور انتخاب و اندام ‏هاي هوايي و زيرزميني آن‏ها از هم جدا و به آزمايشگاه منتقل شدند (در مجموع 120 نمونه گياهي). ضريب تبديل ترسيب كربن هر اندام گياهي به صورت جداگانه توسط روش احتراق تعيين شد. همچنين 12 نمونه خاك به طور تصادفي از پاي گونه‏ هاي مورد مطالعه برداشت (در مجموع 24 نمونه خاك) و ميزان ترسيب كربن آن در آزمايشگاه اندازه ‏گيري شد. نتايج آماري اين بررسي نشان داد كه ميزان ترسيب كربن در دو گونه مورد مطالعه با هم اختلاف معني‏داري در سطح يك درصد داشتند. بيشترين ميزان ترسيب كربن مربوط به اندام هوايي گونهHelichrisum globiferum بود. همچنين خاك توان ترسيب بالاتري از اندام ‏هاي گياهي نشان داد.

Carbon is the most important greenhouse gas that in recent decades which increasing of it has caused earth warming in the atmosphere. Warming has devastating effects on lives and was caused destruction of natural ecosystems, occurrence of drought, climatic and ecological imbalance. Carbon sequestration in plant biomass and soils under the biomass is the most simple and cheapest possible way to reduce levels of this atmospheric gas. Then was tried to investigate potential of carbon sequestration of Helichrisum aucheri and Helichrisum globiferum in that have wide presence in the natural ecosystems of West Azerbaijan province. 30 samples from studied species were selected and they rooted and shooted organs were separated and were transferred to the laboratory (totally 120 plant samples) and carbon sequestration coefficient of plant organs was determined with combustion method separately. 12 soil samples were taken from vicinity of each studied species randomly (totally 24 soil samples) and their carbon sequestration was determined. The results showed that carbon sequestration rate had significant difference (p<%1) between studied species. Also soil had more potential of carbon sequestration than plant organs.