ارزيابي و مقايسه دو مجموعه توابع انتقالي در برآورد برخي نقاط منحني مشخصه رطوبتي خاك

Assessment and Comparison of Two Sets of Pedotransfer Functions for Prediction of Some Points of Soil Moisture Characteristic Curve

منحني مشخصه رطوبتي خاك در پژوهش‌هاي آب و خاك مربوط به آبياري و زهكشي،حفاظت خاك و انتقال املاح اهميت فراواني دارد. از آنجا كه اندازه­ گيري مستقيم اين ويژگي از خاك، وقت­ گير و هزينه ­بر است، مي‌توان با برآورد نقاط منحني مشخصه رطوبتي با استفاده از توابع انتقالي و ويژگي­ هاي زود يافت خاك، در زمان و هزينه­ ها صرفه‏ جويي كرد. هدف از مطالعه حاضر، ارزيابي و مقايسه توابع انتقالي استواري - بيگي (1392) و قنبريان - ميلان (2010) كه هر دو از يك بانك اطلاعاتي يكسان (UNSODA) استخراج شده‌اند، در برآورد هشت نقطه از منحني مشخصه رطوبتي مي‌باشد. براي اين منظور، از داده ­هاي 119 نمونه خاك­ هاي بانك اطلاعات خاك HYPRES استفاده شد. نتايج نشان كه توابع استواري - بيگي (1392) در مكش ­هاي كم، كارآيي خوب و مشابه با توابع قنبريان - ميلان (2010) دارد. در مكش ­هاي زياد و نزديك به نقطه پژمردگي دائم، توابع استواري - بيگي (1392) كه از بعد فركتال اجزاي بافت خاك به عنوان متغير مستقل ورودي استفاده مي ­كنند، كارآيي بيشتري نسبت به توابع قنبريان - ميلان (2010) دارند. در برخي از مكش ­ها نيز هر دو تابع استواري - بيگي (1392) و قنبريان - ميلان (2010) كارآيي مناسبي در برآورد رطوبت خاك نداشتند. به‌طور كلي، مي­توان نتيجه گرفت كه استفاده از توابع استواري - بيگي (1392) (با يك پارامتر ورودي، بعد فركتال) در تخمين نقاط منحني رطوبتي كارآيي مشابه و گاهي بهتر نسبت به توابع قنبريان - ميلان (2010) (با تعداد زياد متغيرهاي ورودي) دارد.

Soil moisture characteristics curve has a great importance in soil and water researches related to irrigation and drainage, soil conservation and solute transport. Since the direct measurement of this characteristic of the soil is time-consuming and expensive, the estimation of soil moisture curve points by using pedotransfer functions and reliable soil properties can save cost and time. The aim of the present study was assessment and comparison of Ostovari-Beigi (2013) and Ghanbarian-Millán (2010) pedotransfer functions, both of which were derived from the same database (UNSODA), for estimating 8 points of soil moisture curve. For this purpose, data of 119 soil samples of Europe (HYPRES database) were used. Results revealed that functions of Ostovari-Beigi (2013) have a good and similarity performance with the function of Ghanbarian-Millán (2010) at low suctions. At high suctions and near the permanent wilting point, Ostovari-Beigi (2013) functions, which used the fractal dimension of soil texture as an independent variable input, had a higher performance than Ghanbarian-Millán (2010) functions. Also, at some suctions, both Ostovari-Beigi (2013) and Ghanbarian-Millán (2010) functions did not have appropriate performances for estimation of the soil moisture. Generally, it can be concluded that the performance of Ostovari-Beigi (2013) functions (with one input parameter, the fractal dimension) in predicting the retention curve points is similar to, and sometimes better, than the functions of Ghanbarian-Milan (2010) (with a large number of input variables).