تهيۀ مشخصات هندسي سازۀ قنات و حذف تبخير با تغيير شيب بستر (منطقۀ مطالعه‌شده: روستاي سن سن كاشان)

Drawing geometric characteristics of subterranean structures and removing evaporation with tilt shift (Case Study: Sansan village, Kashan)

بنابر برخي تحقيقات، ايران در بيشترين و شديدترين خشكسالي 30 سال اخير خود قرار دارد. حوضۀ آبريز دشت كاشان جزء مناطق بحراني است كه به‌علت عدم مديريت مصرف منابع آب زيرزميني شاهد افت آب و از‌بين‌رفتن تدريجي بخش كشاورزي هستيم. از ديرباز يكي از اختراعات مهم ايرانيان كه كاركرد مؤثري در مديريت منابع آب داشته، قنات بوده است. در اين پژوهش سعي شد با بررسي قنات منطقۀ سنسن در اطراف كاشان گامي در جهت مديريت منابع آب در منطقه برداشت. ابتدا براي شناخت سازه‌اي قنات، عمق چاه‌هاي نمونه به‌وسيلۀ قوانين حاكم بر سقوط آزاد به‌دست آمد. نتايج به‌دست‌آمده بيان‌كنندۀ اعتبارنداشتن و كاربردي‌بودن اين روش بود و علت آن به‌طور كامل تشريح شد. دوباره با استفاده از روش طناب و متر طول چاه‌ها و شيب هيدروليكي قنات بهدست آمد. سپس به ترسيم شماتيك كامل قنات در سه بخش آغازين، مياني و نزديك مظهر اقدام شد كه در نوع خود براي نخستين‌بار بود. نتايج تغيير شيب روي دبي و تلفات تبخير بررسي شد كه امكان افزايش پنج‌برابري آب شيرين منطقه را نشان مي داد.

According to some researches, Iran is facing its greatest and worst drought in over 30 years. Kashan plain basin is one of the critical areas that has water loss and progressive destruction of agriculture due to the lack of management on the use of groundwater resources. One of the most important inventions of Iranians that has long been an effective factor in management of water resources from the past, has been Qanat. This research aims to improve water resources management through studying Sansan's qanat around Kashan. So, due to the structural cognition of qanat, the depth of wells was determined according to the laws of free fall. The results show the inefficiency of the method, and the reasons are explained in detail. The depth and hydraulic slope were determined by rope and the length measurement tool. Therefore, qanat's schema was drawn in three particles: elementary, middle and end, which was the first of its kind. The results of tilt-shift on the rise in water flow and losses from evaporation were studied showing the possibility of increasing freshwater by five times.