نقش مقادير مختلف سنگريزه بر برخي شاخص هاي كيفيت فيزيكي يك خاك لوم سيلتي

Effect rock fragment Content on Some physical quality indices of a silt loam Soil

در اين پژوهش نقش مقدار سنگريزه‌ خاك بر شكل منحني‌هاي مشخصه رطوبتي و مقاومت فروروي خاك بررسي شد. همچنين ارتباط شاخص‌هاي كيفيت فيزيكي خاك با مقدار سنگريزه مورد بررسي قرار گرفت. كلاس بافت خاك مورد مطالعه لوم سيلتي با 5 درصد وزني سنگريزه اوليه با قطر 5 تا 20 ميلي‌متر بود. از گلدان‌هاي بزرگ مجهز به سيستم زهكشي با ابعاد 50×40 و عمق 50 سانتي‌متر استفاده شد. آزمايش با 6 تيمار و 3 تكرار در قالب طرح كاملاً تصادفي در گلخانه دانشگاه اروميه انجام شد. تيمارها شامل شش سطح 5، 10، 15، 20، 25 و 30 درصد وزني سنگريزه با اندازه 5 تا 20 ميلي‌متر بود. بعد از كشت گندم گلدان‌ها در فضاي باز قرار گرفته و در طول آزمايش تمام تيمارها آب كافي از طريق آبياري و بارندگي دريافت كردند. مقدار رطوبت خاك در نقاط مهم پتانسيلي خاك در تيمارهاي مورد بررسي تفاوت معني ­داري داشت. بيش­ترين (cm3 cm-3 322/0) و كم­ترين (cm3 cm-3 269/0) مقدار رطوبت در مكش ماتريك hPa100 به ترتيب براي مقدار سنگريزه معادل با 10 و 30 درصد به دست آمد. افزايش سنگريزه باعث شد كه مقاومت فروروي MPa 2 به عنوان مقدار بحراني براي رشد ريشه گياهان در رطوبت ­هاي كمتري اتفاق بيفتد. رابطه معني ­داري بين مقدار رطوبت در مقاومت فروروي MPa 2 و مقدار سنگريزه بدست آمد. افزايش مقدار سنگريزه از مقدار طبيعي (5 درصد) به 30 درصد به ترتيب موجب افزايش بيش از 11 و 254 درصدي چگالي ظاهري (BD) و مدت زمان نفوذ آب در خاك (TI) شد.

This study was conducted to investigate the role of rock fragment content on water retention and soil penetration resistance curves as well as determining the correlation of soil physical quality indices with therock fragment content of the soil.A silt loam soil, containing 5% w/w 2 to 5 mm in diameter rock fragments, was used for this study. Experiment was carried out based on completely randomized design atsix treatmentsand three replications. The treatments including six levels of 5, 10, 15, 20, 25, and 30% w/w 2 to 5 mm in diameter gravel. Large drainable soil bins (40 cm × 50 cm with 50 cm depth) were used in this study. The bins were put outside (under natural conditions) after sowing of wheat (Triticum aestivumL.) and received enough amounts of water using irrigation and rainfall.There were significant differences (p<0.05) between the soil water content values in important matric suctions. The highest (i.e., 0.322 cm3 cm-3) and the lowest (i.e., 0.269 cm3 cm-3) means of water content at matric suction 100 hPa were obtained for the 10 and 30 percentage of the rock fragment content, respectively.Increase in rock fragment content of the soil significantly reduced the water content that the critical penetration resistance(2 MPa) happened. There was significant relationship between the water content of 2 MPa and rock fragment content of the soil. Increasing of the rock fragment from the normal value (5%) to 30% was causedthatthe bulk density and the infiltration time increase more than 11 and 254, respectively.