بررسي مهاجرت نرم كننده دي اتيل هگزيل آديپات از بطري PET به محلول مدل آبليمو به كمك روش ميكرو استخراج مايع مايع بهينه شده

Investigation of DEHA plasticizer migration from PET into lemon juice model system by optimized liquid–liquid microextraction technique

پلي اتيلن ترفتالات (PET) از جمله پلاستيك هايي مي باشد كه به صورت گسترده در بسته بندي مواد غذايي و به ويژه نوشيدني ها و روغن هاي خوراكي كاربرد دارد. در اين پژوهش، مهاجرت دي اتيل هگزيل آديپات (DEHA)، از نرم كننده - هاي رايج در PET، به محلول مدل آبليمو بررسي مي شود. طبق قوانين اتحاديه اروپا (EC) مقدار مجاز مهاجرت ويژه " (SML)، براي اين ماده 18 (ليتر/ميكروگرم) مي باشد. در كار پژوهشي حاضر، يك روش جديد ميكرو استخراج مايع - مايع به كمك هوا به منظور آناليز DEHA ارائه گرديد. در اين روش، اثر برخي از پارامترهاي مهم مانند نوع و حجم حلال استخراج كننده و مقدار نمك بهينه گرديد. طبق قوانين EC مي توان اسيد استيك 3 درصد (وزني / حجمي) را به عنوان محلول مدل غذايي آبليمو انتخاب كرد. محلول مدل غذايي تهيه شده در دماهاي 5، 25 و 60 درجه ي سانتيگراد به مدت سه ماه در بطريهاي PET نگهداري شده و در بازه هاي زماني 10، 30، 600 و 90 روز با دستگاه كروماتوگرافي گازي (GC) مورد آناليز قرار گرفتند و سپس ضريب انتشار مهاجرت اين مواد، به داخلي PET با استفاده از قانون فيك محاسبه شد. با افزايش دما و زمان نگهداري، مقدار مهاجرت اين مواد افزايش يافت. بعد از 90 روز در دماي 40 درجه ي سانتيگراد حداكثر مقدار مهاجرت به SML رسيد ولي در دماي 5 و 25 درجه ي سانتيگراد بعد از به تعادل رسيدن مهاجرت، حداكثر مقادير اندازه گيري شده زير SML بود. ضريب انتشار بدست آمده براي DEHA در دماهاي 5، 25 و 40 درجه ي سانتيگراد عبارت بودند از 0/109، 0/12 و 10×0/092 (ثانيه /سانتي متر مربع). نگهداري آب ليمو در بطري PET بيش از 3 ماه در مناطق با آب و هواي گرم، مي تواند موجب ايجاد ريسك از ناحيه مهاجرت DEHA گردد ولي در دماهاي پايين - تر، چندان مشكل زا نيست و بنابراين نگهداري بطري محتوي آبليمو در يخچال مي تواند تا حدودي اين مشكل را حل كند.

Polyethylene terphthalate (PET) is one of the plastics that are widely used for packaging of foods, especially, beverages and edible oils. In this study, the migration of di (2- ethylhexyl) adipate (DEHA), which is convenient plasticizer in PET, from PET bottles into the lemon juice stimulant was investigated. According to EC directives, specific migration limit (SML) for DEHA is 18 μg/L. In present work, air associate liquid-liquid micro-extraction (AALLM) was offered as extraction method to the DEHA and the effect of some important parameters such as type of extraction solvent, extraction solvent volume, salt amount was optimized. According to EC regulations, 3% acetic acid (w/v) was chosen as simulant. The samples were stored at 5, 25, and 40°C for three months and analyzed at 10,30,60,90 by gas chromatography. The diffusion coefficients of DEHA from PET bottle were calculated by using Fick’s second law. The migration of DEHA was increased with increasing of storage temperature and storage time. After 90 days, level of migrated DEHA were below and above of SML in 25˚C and 40˚C, respectively. The diffusion coefficients (D) determined for DEHA were 0.109, 0.12, and 0.092 ×10-9 cm2/s at 5, 25, and 40˚C, respectively. Storage of lemon juice packaged in PET bottle can potentially cause risk by DEHA migration in warm climate. However, it seems there are not high risks in moderate climate and the storage of it in refrigerator can reduce risks of DEHA migration into lemon juice.