گونه شناسي نوآوري هاي رسانه اي: بينش هاي حاصل از يك مطالعه اكتشافي

A Typology of Media Innovations: Insights from an Exploratory Study

مفهوم و پديده نوآوري رسانه (Media innovation)توجهاتي را در ميان جامعه دانشگاهي، محافل سياسي و متصديان حوزه نوآوري به خود جلب كرده است. با اين حال، هنوز هم به اين پديده چندان پرداخته نشده و به خوبي شناخته شده نيست. اين مقاله ابتدا چگونگي شكل گيري نوآوري رسانه اي را در ادبيات اقتصاد و مديريت رسانه مورد تجزيه و تحليل قرار مي دهد، پس از آن مشخص مي كند كه اين تحليل استاندارد از نوآوري با توجه به ديدگاه سنتي (كلاسيك) نوآوري از يك سو و شاخص هاي مشترك نوآوري از سوي ديگر تا چه اندازه مي تواند در حوزه رسانه ها كاربرد داشته باشد. بر اساس اين تحليل، مقاله مفهوم جديدي از نوآوري رسانه اي پيشنهاد مي دهد. به علاوه، تجزيه و تحليل شاخص هاي آماري برآمده از فعاليت هاي تحقيق و توسعه (R&D)، سه فرضيه را در رابطه با نوآوري رسانه اي مطرح مي كند: 1. صنايع رسانه و محتوا (Media and Content Industries (MCIS)) بسيار كمتر از صنايع فناوري اطلاعات و ارتباطات (Information and Communication Technology (ICT))، نوآورانه هستند؛ 2. شاخص هاي آماري برآمده از فعاليت هاي تحقيق و توسعه، به درستي نمي توانند نوآوري در صنايع رسانه و محتوا را اثبات كنند؛ 3. فعاليت هاي نوآورانه در رسانه ها و محتوا تا حد زيادي در بخش هاي ديگر، براي مثال در بخش فناوري اطلاعات و ارتباطات، اتفاق مي افتند. در حالي كه شاخص هاي آماري فرضيه دوم را تاييد مي كنند، مصاحبه محدود و تخصصي با نمايندگان برخي از رسانه ها در منطقه فلاندرز، يكي از ناحيه هاي كشور بلژيك، نشان داد كه شواهدي در تاييد فرضيه هاي نخست و سوم نيز وجود دارد. قبل از هر چيز نشان داده شده است كه انواع نوآوري تعريف شده در گونه شناسي ما در حوزه رسانه نيز وجود دارند، اما اهميت آنها يكسان نيست. به نظر مي رسد مهم ترين نوع نوآوري از نقطه نظر صنايع رسانه، نوآوري مربوط به محصول به ويژه در رابطه با توليدات اصلي و هسته اي، براي مثال ايجاد انواع جديدي از برنامه هاي تلويزيوني، و نوآوري در مدل كسب و كار است. نوآوري در فناوري نيز در صنايع رسانه مطرح است، براي مثال بررسي در مورد راه هاي جديد دسترسي به محتوا و ايجاد محتواي تعاملي نوعي از نوآوري در فناوري است اما اين نوآوري از بخش هايي خارج از بخش رسانه براي مثال تلويزيون هاي اچ دي (HD-TVs)، موتورهاي جست وجو، نشئت مي گيرند و در بهترين حالت، صنعت رسانه سعي دارد با اين زمينه از فناوري كه به سرعت در حال تغيير است؛ منطبق شود

The concept and phenomenon of media innovation is gaining some attention in the academic community, policy circles and among practitioners. However, the phenomenon is still poorly defined and not well understood. This paper therefore first analyses how media innovation is framed in the literature on media economics and media management. Then it considers to what extent the standard analysis of innovation could be applied to the media field, considering, on the one hand, the traditional view on innovation policy and, on the other hand, some of the most common indicators of innovation. Based on this information, the paper suggests a novel conceptualisation of media innovation. Furthermore, an analysis of statistical indicators on R&D expenditure leads to three assumptions related to media innovation, namely (1) that the Media and Content Industries (MCIs) are much less innovative than the ICT industries, or/and (2) that R&D statistics do not properly capture the innovativeness of the MCIs, or/and (3) that the innovative activities in media and content are largely taking place elsewhere (for instance in the ICT sector). Whereas the statistical indicators point towards the second explanation, a small round of expert interviews in Flanders revealed that there is a case for assumptions (1) and (3) as well. First of all, it was shown that all forms of innovation defined in our typology exist in the media field, but not with the same importance. The most important ones from the media industries’ point of view seems to be the innovation related to the product, notably concerning the core (e.g. creation of new types of TV shows) and business model innovation. There is also technological innovation taking place in the media industries, for instance concerning new ways to access and interact with the content but this innovation comes from out the media sector (e.g. HD-TV, search engines) and at best the media industries try to adapt to this rapidly changing technological context.