مطالعه ي تأثير پرتو گاما بر كاهش بار برخي عوامل بيماري زاي موجود در لجن فاضلاب شهري

A Study on the Effect of Gamma Rays on Reducing the Burden of Some Pathogens in Sewage Sludge

استفاده از لجن فاضلاب در كشاورزي، باعث انتقال آلاينده­ ها به زنجيره ­ي غذايي و انتشار آنها مي­ شود. در اين مقاله، ميزان عوامل بيماري­ زا و نيز فلزهاي سنگين و مغذي در لجن حاصل از فاضلاب تصفيه­ خانه ­هاي شهري اكباتان و شهيد محلاتي (تهران) در سه نوبت نمونه ­برداري مستقل بررسي شد. هم­چنين كاهش عوامل بيماري­زا در لجن به دست آمده با دز kGy10 پرتو گاما حاصل از Co60 مطالعه شد. نتايج نشان داد كه لجن تصفيه­ خانه­ ها از نظر مقدار فلزهاي سنگين و مغذي در محدوده­ ي مجاز استاندارد است. بوي نمونه­ هاي پرتوديده كم­تر از نمونه­ هاي شاهد بود. ميزان عوامل بيماري­زا پس از تابش­ دهي به زير حد مجاز رسيد، در حالي­كه تعداد تخم­ هاي زنده ­ي آسكاريس در لجن تصفيه­ خانه اكباتان حتي پس از تابش ­دهي، بالاتر از حد مجاز بود. با توجه به اين نتايج، فقط لجن تصفيه ­خانه­ ي شهيد محلاتي به لجن كلاس A تبديل شد، به اين معني كه بتواند در باغ­ها و حتي منازل قابل استفاده باشد. ضروري است قبل از استفاده از اين لجن، الزامات كاهش تجمع حشرات به كار گرفته شود. قابليت به كارگيري دز مزبور به منظور تبديل لجن به كود بهداشتي، به دليل ثابت نبودن آلودگي ميكروبي، منوط به تعيين آلودگي اوليه است.

The reuse of sludge in agriculture leads to the transfer of some pollutants into food chain, thus hazarding the public health. The pathogens, heavy metals and nutrients in the sewage sludge from two wastewater treatment plants in Tehran-Iran, Shahid Mahallati and Ekbatan, were investigated in three independent samplings. Moreover, the reduction of pathogens after irradiation by 10kGy gamma ray from 60Co was studied. The obtained results indicated that the heavy metals and nutrients in both of the wastewater treatment plants comply with Environmental Pollution Agency Standards and the pathogens counts reduced to the extent of the permitted level after irradiation. Viable Ascaris eggs in Ekbatan sludge was more than permitted level even after irradiation. According to the obtained data, just the sewage sludge of Shahid Mahallati treatment plant produced class A biosolids by irradiation which means that it can be applied to the agricultural lands, public contact sites and even home gardens. The odor of irradiated samples reduced as compared with the control ones. Vector attraction reduction processes must be conducted before use. The capability of the mentioned dose of gamma ray in converting the municipal sewage sludge into a sanitary fertilizer, depends on the microbial contamination level, specially the numbers of viable Ascaris eggs.