پاسخ زنده‌ماني و رشد نهال‎‌هاي پده (olive Populus euphratica) به تنش غرقابي- شوري

Survival and growth responses of Populus euphratica olive seedlings to flooding- salinity stress

درخت پده ( Populus euphratica olive) گونه‌اي است كه در حاشيه رودخانه‌هاي مناطق خشك و نيمه خشك كه طغيان‌هاي فصلي و غرقابي خاك موجبات پيشروي اين درخت را فراهم مي‌كند به صورت طبيعي رويش دارد. هدف از اين تحقيق بررسي زنده‌ماني، مشخصه‌هاي رويشي و تخصيص بيوماس نهال‌هاي پده تحت تنش تركيبي غرقابي- شوري در 5 سطح شاهد (بدون شوري-غرقاب)، غرقابي (4 سانتيمتر بالاي سطح خاك) با غلظت شوري 0، 50، 100 و 150 ميلي‌مولار NaCl در قالب طرح كاملا تصادفي به مدت 120 روز در محيط گلخانه بود. در پايان دوره آزمايش درصد زنده‌ماني نهال‌هاي غرقاب شده با غلظت 0 و 50 ميلي‌مولار NaCl به ترتيب برابر با 100 و 88/88 و با غلظت‌هاي 100 و 150 ميلي‌مولار 11/1 و صفر بود. غرقابي با سطوح مختلف شوري باعث كاهش زنده‌ماني، مشخصه‌هاي رويشي و بيوماس نهال‌هاي پده نسبت به شاهد شد. اين كاهش در سطح غرقابي با غلظت 100 و 150 ميلي‌مولار NaCl بيشتر از ديگر سطوح بود. همچنين ميزان بيوماس كل و تعداد ريشه نابجا در غرقابي با غلظت 0 و 50 ميلي‌مولار بيشتر از سطح غرقابي با غلظت 100 و 150 ميلي‌مولار بود. با توجه به نتايج اين تحقيق مي‌توان گفت اين گونه توانايي زنده ‌ماندن و رشد در مناطق ساحلي، جلگه‌اي و حاشيه رودخانه‌هاي خشك و نيمه خشك كشور كه با آب‌هاي شيرين و شور تا 50 ميلي‌مولار NaCl غرقاب مي‌شوند را داراست و مي تواند براي احياي اين مناطق مورد استفاده قرار گيرد. به منظور بررسي سازگاري كامل‌تر اين گونه در محيط غرقابي- شوري ادامه پژوهش توسط ساير محققين در دوره‌هاي طولاني‌تر و نيز در شوري بين 50 و 100 ميلي‌مولار پيشنهاد مي‌شود.

Populus euphratica tree is a species naturally growing in riparian zones of rivers in arid and semiarid region where seasonal flooding and soil waterloging provides the conditions for this species. The aim of current study was to assess survival, growth characteristics and biomass allocation of Populus euphratica seedlings exposed to combined flooding- salinity stress at four levels including control (no flooding- salinity stress), flooding (4 cm above soil surface) with salinity concentrations 0, 50, 100, and 150 Mm NaCl in a completely randomized design for 120 days at greenhouse conditions. At the end of experiment period, survival percentage of flooded seedlings with 0, and 50, 100, 150 Mm NaCl was 100, 88.8, 11.1, and 0 percent, respectively. Flooding with different levels of salinity led to decreased survival, growth characteristics, and biomass of Populus euphratica seedlings compared to control treatment. This decrease was higher at flooding levels of 100 and 150 Mm NaCl than other levels. Also, total biomass and number of adventitious roots at levels of 0 and 50 Mm NaCl were higher than 100 and 150 Mm NaCl. Based on the results it could be suggested that this species can survive and grow and or restore coastal and plain areas, riparian zones in arid and semiarid regions where flooded with fresh and saline water of 50 Mm NaCl concentration. Thus, this species can be used to restore these areas.