انتخاب شاخص خشكسالي SPI مناسب با تكيه بر وضعيت آب‏هاي زيرزميني در دشت يزد- اردكان

Selection of appropriate SPI drought index based on groundwater condition in Yazd – Ardakan plain, Yazd, Iran

پديده خشكسالي اثرات قابل توجهي را در ابعاد مختلف، به ويژه در مناطق خشك و نيمه‌خشك ايران مانند استان يزد دارد. به طور معمول براي ارزيابي وضعيت خشكسالي در مناطق مختلف، از شاخص‏هاي متداول استفاده مي‏شود. اما در اين پژوهش تلاش شده است كه شاخصي با كارايي منطقه‏اي براي ارزيابي شدت خشكسالي در دشت يزد- اردكان، انتخاب شود. بنابراين، در اين پژوهش، شاخص خشكسالي SPI مناسب بر اساس وضعيت آب‏هاي زيرزميني انتخاب شده است. با توجه به اين كه شاخص بارش استاندارد، شاخصي با قابليت انعكاس وضعيت منابع آب تشخيص داده شده است، به بررسي و ارزيابي هماهنگي مقياس‏هاي زماني مختلف شاخص بارش استاندارد با وضعيت آب‏هاي زيرزميني دشت يزد- اردكان با استفاده از هيدروگراف واحد دشت و تغييرات زماني سطح ايستابي در پيزومترها پرداخته شده است. نتايج نشان داد كه در منطقه مورد بررسي بهترين هماهنگي بين نوسانات سطح ايستابي و شاخص بارش استاندارد 12 ماهه وجود دارد. از اين‏رو شاخص بارش استاندارد 12 ماهه به عنوان شاخص خشكسالي مناسب دشت يزد- اردكان انتخاب و معرفي شده است.

Drought phenomenon has significant effects on various aspects, especially in the arid and semiarid regions of Iran like as Yazd province. Drought conditions in an area has been evaluated using conventional indices. This research attempts to select an efficient index with regional applicability. According to related literature, appropriate index has been selected based on the objects and type of study. In this research, SPI has been identified as an appropriate index for study of groundwater condition during drought. Since the SPI was considered as an appropriate index for explaining the water resources condition, different time scales of the SPI were applied to check the correlation between SPI and the fluctuation of the water table in the study area. The results show high correlation between fluctuations of the water table in piezometers with SPI 12-month period. As a result, SPI 12-month is proposed as an appropriate drought index in the study area.