بررسي تفسيري فقهي آيه «الا ما ظهر»؛ ره يافت هاي تاريخي، شواهد حديثي

Legal-Interpretational Study of the Verse Illā mā ẓahara minhā (except for what is outward); Historical Approaches, Ḥadīth Evidences

آیه 31 سوره نور، در بیان محدوده پوشش زن در برابر نامحرم، پس از نهی از آشكار كردن زینت، «ما ظهر» را استثنا كرده است: «وَ لا یبْدینَ زینَتَهُنَّ إِلاَّ ما ظَهَرَ مِنْها» این استثنا كه خود نوعی اجمال دارد، برداشت‌های گوناگون و گاه نادرست تفسیری و فقهی را موجب گشته است. این نوشتار تلاش می‌كند با كمك قرائن درون متنی و برون متنی و متكی بر مبانی شناخته شده تفسیری و فقهی، اجمال ظاهری این بخش از آیه را برطرف سازد. بدین جهت، پس از بیان احتمالات در مقصود از «زینت»، قرائن و شواهد درون‌متنی، فضای نزول و شرایط محیطی و اجتماعی عصر تشریع، شواهد حدیثی (شامل بررسی سندی و محتوایی روایات و تحلیل روایات ناهمگون) و فلسفه پوشش، ارائه گردیده و نتیجه آن‌ها، انحصار «ما ظهر» در وجه و كفین و زیور آلات متعارف و محدود آن همچون سرمه و انگشتر است و محدوده یادشده تا مچ دست و مچبند نیز امتداد می‌یابد. ضمن این كه وجوب پوشش چهره (روبند) و كفین و نیز زیورآلات مختصر آن دو نیز قابل اثبات نیست.

In explaining the limitations of women’s covering before the strange men (other than her close relatives) and after prohibiting the disclosing one’s charms, verse 31 of Sūrat al-Nūr has referred to mā ẓahara: ﴾and not to display their charms except for what is outward﴿. This brief exception has prompted various and sometimes incorrect interpretational and legal impressions. This article tries with the help of intra-textual and extra-textual evidences and with reliance on known interpretational and legal principles to remove the apparent brevity of this part of the verse. To this end, after stating the probabilities in the purpose of charms, the intra-textual evidences, climate of revelation, the social and environmental circumstance of the legislation age, ḥadīth evidences (including study of the sanad and content of traditions and analysis of inconsistent traditions), and the philosophy of covering are presented, resulting in the exclusiveness of mā ẓahara to the face, hands (kafayn), and conventional jewelry and its limit like kohl and ring, and the mentioned limit extends to the wrist and the cuff. Meanwhile, the incumbency of covering the face (wearing burka) and the hands (kafayn) as well as a little jewelry of the two are not provable either.