كليدواژه :
ماهيت فهم , شهيد مطهري , نظريه تفسيري , هدف فهم , هرمنوتيك مدرن , عوامل فهم
چكيده فارسي :
در این نوشتار كه با روش توصیفی مقایسهای و با ابزار گردآوری اطلاعات كتابخانهای تهیه شده است سعی گردیده در خصوص مهمترین اركان نظریه تفسیری، یعنی ماهیت، هدف، امكان و عوامل فهم، مقایسهای میان دیدگاه مهمترین صاحب نظران هرمنوتیك مدرن و شهید مطهری صورت گیرد. در این راستا توانستیم مهمترین پرسشهای نظریه تفسیری را به آثار به جای مانده از استاد عرضه كنیم و پاسخ مناسبی دریافت كنیم. با این كار اولاً نگاهی نسبتاً جامع و اجمالی از نظریه تفسیری شهید مطهری به دست آمد كه این خود از نو آوریهای این تحقیق به شمار میرود و ثانیاً با مقایسه این نظریه با نظریههای منسوب به هرمنوتیستهای مدرن به این نتیجه رسیدیم كه نظریه تفسیری ایشان با هرمنوتیك مدرن قرابت بیشتری دارد اما در عین برخورداری از نكات مثبت این نظریهها یعنی اموری همچون تكثر معنایی و واقع بینی نسبت به ماهیت فهم، از معایبی كه نوعاً این نظریهها دارند نظیر بیاعتقادی به فهم درست و نادرست و در غلطیدن به وادی نسبیت منفی به دور است. با توجه به چند ویژگی مهم نظریه تفسیری شهید مطهری یعنی جامعیت، واقعنگری، تكثرگرایی معنایی، روشمندی، جزمیتگریزی و نسبیت پرهیزی این نظریه میتواند الگوی مفسران در تفسیر متون و به خصوص تفسیر متون شرعی و نصوص دینی باشد.
چكيده لاتين :
In this writing, which has been prepared with the descriptive-comparative and with library information compiling tools, it is tried to make a comparison between the viewpoints of the most important authorities on modern hermeneutics and Ustad Allama Shahid Mutahhari concerning the most significant essentials of exegetical theory, i.e., quiddity, possibility, and elements of understanding. In this respect, we were able to present the most important questions of exegetical theory to the works left behind by Shahid Mutahhari and receive proper answers. In this way, first, a rather comprehensive and brief perspective was obtained on his exegetical theory, which in turn is regarded as one of the innovations of this research; and second, by comparing this theory with the theories attributed to modern
hermeneutists, it was concluded that Ustad Mutahhari’s exegetical theory has more proximity to modern hermeneutics. However, despite its enjoyment of the positive points of these theories, namely such notions as semantic plurality and realistic view towards the nature of understanding, his theory is away from defects that these theories typically have, such as proper and improper understanding and falling into negative relativity. With respect to some of the significant characteristics of Ustad Mutahhari’s exegetical theory, namely inclusiveness, realism, semantic pluralism, methodicalness, evasion from dogmatism, and avoiding relativism, this theory can be a model for the interpreters in interpreting texts, especially interpreting legal texts and religious statutes.
