تأثير مؤلفه‌هاي مذهبي بر رفتار رأي دهي و مشاركت سياسي در جمهوري اسلامي

The Effect of Religious Components on the Political Cooperation in the Islamic Republic

با توجه به ساختار نظام جمهوري اسلامي ايران و باورهاي راسخ مردم به مذهب در طول دوران پس از پيروزي انقلاب اسلامي، تأثير مؤلفه‌هاي مذهبي بر رفتار رأي‌دهي و مشاركت سياسي در ايران انكارناپذير است. تأثير نگرش و باورهاي مذهبي، چه در ميزان مشاركت و تشويق آحاد مردم به شركت در انتخابات و فعاليت‌هاي سياسي و چه در نوع رفتار و گزينش كانديداها قابل مطالعه و بررسي است. اين در حالي است كه در مطالعات به عمل آمده، كمتر به اين موضوع پرداخته شده و اطلاعات موجود بسيار اندك و پراكنده است. مقاله حاضر با بهره گيري از مدل مشاركت پيپا نوريس به بررسي تأثير مؤلفه‌هاي مذهبي در ابعاد انگيزه‌هاي مذهبي در فرد (مذهبي بودن)، انتخاب شخصيت مذهبي (در داوطلب) و ميزان تأثيرپذيري از گروه‌هاي مرجع مذهبي (روحانيت و مراجع تقليد) در انتخابات مجلس شوراي اسلامي و رياست جمهوري مي‌پردازد‌. در اين تحقيق از داده‌هاي به دست آمده از مطالعات انجام شده در ادوار مختلف انتخابات مجلس شوراي اسلامي و رياست جمهوري بهره گرفته شده و تمركز بر دهمين انتخابات دوره رياست جمهوري در سال 1388 بوده است. نتايج نشان مي‌دهد تأثير مؤلفه‌هاي مذهبي به عنوان يك شاخص كلي در مشاركت سياسي و رفتار انتخاباتي در ادوار مختلف انتخابات مجلس شوراي اسلامي و رياست جمهوري، همواره يكي از مهم‌ترين شاخص‌هاي رفتاري مشاركتي است.

Considering the structure of Islamic Republic of Iran and the firm beliefs of people in religion during the times following the triumph of Islamic revolution, it is undeniable the effect of religious components on the political cooperation in Iran. The effect of religious view, whether on the amount of participation as well as on the encouragement of people towards their participation in election and political activities is deserved to be studied. While the studies done in this regard has less investigated the issue and the present information is little and scattered, the present article investigates the amount of impressionableness from the religious groups (clerical community and the religious authorities) related to the election of Islamic consultative assembly and presidency via the participation model of Pippa norris. In this research, it has been utilized the data out of the studies related to the various times of election of Islamic consultative assembly and presidency while the focus has been on the 10th election of presidency in 1388. The findings illustrate that the effect of religious elements as a general idea in the political cooperation during the various times of the election of Islamic consultative assembly as well as the presidency has been constantly regarded as one of the most significant indexes of contribution.