بررسي اثرات قطع آبي بر برخي از صفات زراعي عملكرد و اجزاي عملكرد ارقام جديد پياز در شهرستان جيرفت

Investigating the Effects of Irrigation Cut on Yield and Yield Component of Onion Cultivars in the City of Jiroft

به منظور بررسي اثرات قطع آب برروي برخي صفات زراعي، عملكرد و اجزاي عملكرد ارقام پياز در شهرستان چابهار آزمايشي به‌صورت كرتهاي يكبار خرد شده (اسپليت پلات) در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار در مركز تحقيقات و منابع طبيعي سيستان و بلوچستان در سال زراعي 92-93 به مرحله اجرا رسيد و در آن قطع آبي در چهار سطح (آبياري معمول، قطع آبياري در مرحله رويشي، قطع آبياري در مرحله شروع تشكيل سوخ و قطع آبياري در مرحله تشكيل سوخ) به عنوان فاكتور اصلي و رقم نيز در چهار سطح (محلي بلوچستان، ارلي وايت، پريماورا و زرد مينروا) به عنوان فاكتور فرعي مورد بررسي قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه ارقام آزمايش شده از نظر تمام صفات يعني ارتفاع بوته، مقدار ماده خشك، طول و قطر سوخ، قطر طوقه، درصد گلدهي، درصد دوقلوزايي و عملكرد سوخ تفاوت معني داري با هم داشتند. بيشترين مقدار ماده خشك از آبياري كامل و قطع آبياري در مرحله تشكيل سوخ حاصل شد. كمترين وزن ماده خشك ناشي از قطع آبياري در مرحله رويشي بوده كه هم وزن اندام هوايي و هم وزن سوخ را تحت تاثير قرار داده است. بيشترين ارتفاع بوته در پياز از اعمال آبياري معمول حاصل شده و با قطع آبياري در مرحله رويشي و مرحله شروع تشكيل سوخ كاهش يافت. قطع آبياري در تمامي مراحل نسبت به آبياري معمول منجر به حصول سوخ هايي با قطر بيشتر شد. همچنين قطع آبياري در مرحله تشكيل سوخ منجر به حصول بيشترين طول سوخ شد و كمترين طول سوخ از آبياري معمول و قطع آبياري در شروع تشكيل سوخ حاصل شد. وزن سوخ در شرايط آبياري معمول و قطع آب در مرحله تشكيل سوخ 16/8 درصد بيشتر از ساير سطوح آبياري بود. اثر قطع آب بر درصد دوقلوزايي معني دار نبود. بيشترين عملكرد سوخ از آبياري كامل و قطع آب در مرحله تشكيل سوخ به ميزان 65/47 و 60/56 تن در هكتار حاصل شد. با توجه به اين نتايج به نظر مي رسد با انجام آبياري معمول و همچنين قطع آبياري در مرحله تشكيل سوخ به بيشترين عملكرد دست يافت. در نتيجه مي توان با قطع آبياري در مرحله تشكيل سوخ، نه تنها سبب كاهش مصرف آب و انرژي مي شود، بلكه از طريق تاثير بر اندازه سوخ مي تواند عملكرد سوخ را تا 60 تن در هكتار در ارقام پريماورا بهبود بخشد. لذا قابل توصيه است.

To explore the effects of irrigation cut on the yield and yield component of onion cultivars in Shabar City, we performed an experiment based on split plot in RCBD with three replications in the Natural Resources and Agricultural Research Center of Sistan and Baluchestan during the crop year 2013-14, in which irrigation cut was investigated in four levels (regular irrigation and irrigation cut at the vegetation stage, irrigation cut at the stage of beginning of bulb formation and irrigation cut at the bulb formation stage) as the main factor and cultivars were examined in four levels (Baluchestan, Early White, Primavera and Yellow Minerva) as the sub-factor. The results showed that the tested cultivars had significant differences in terms of all of the characters including plant height, dry matter content, length and diameter of the bulb, diameter of crown, flowering percentage, the percentage of twinning and bulb yield. The greatest amount of dry matter was obtained from complete irrigation and irrigation cut at the bulb formation stage. The lowest rate of dry matter was the result of irrigation at vegetative stage which affected both the weight of aerial organ and the bulb weight. The greatest height was obtained from regular irrigation and it reduced with the irrigation cut at the vegetative stage and the bulb formation beginning stage. Irrigation cut at all stages as compared to regular irrigation led to an increase in bulb diameter. Moreover, irrigation cut at the bulb formation stage led to the maximum length of the bulb, while the minimum length of bulb was obtained from regular irrigation and irrigation cut at the beginning of bulb formation. The bulb weight was greater in the regular irrigation and irrigation cut conditions than in other irrigation levels. The greatest yield of bulb was 65.47 and 60.56 tons per hectare and resulted from complete irrigation and irrigation cut at the bulb formation stage. According to these results, it seems that regular watering and irrigation cut can lead to the maximum yield at the bulb formation stage. As a result, by cutting irrigation in the bulb formation stage, we can not only reduce water and energy consumption, but also improve the yield of bulb up to 60 tons per hectare in Primavera figures. Therefore, this is recommended.