سازوكار عملياتي بانكداري مشاركت در سود و زيان (معرفي ابزارهاي مالي گواهي مشاركت و گواهي پذيره با كارائي بين المللي)

Operational Mechanism of PLS Banking (Introducting the financial instruments of participation certificates and underwriting certificates with international performance)

عليرغم توجه بانكداران به شيوه بانكداري مشاركت در سود و زيان با گذشت قريب به نيم قرن از طرح اجراي اين نوع بانكداري در قالب بانكداري نوين هنوز امكان اجرايي شدن آن فراهم نيامده است. تعاريف متنوع از ربا، سازوكارهاي عملياتي، نظارتي و مديريتي مناسب براي بانكداري مشاركت در سود و زيان از جمله عواملي هستند كه به (PLS) اجازه نداد تا اين شيوه از بانكداري عملي شود. در اين مقاله الگوي اجرايي بانكداري مشاركت در سود و زيان ارائه مي گردد كه بتواند بر مشكلات فوق فائق آيد. در اين نوع از بانك، اساس تعيين نرخ بهره تسهيلات بانكي نرخ بازدهي بخش حقيقي اقتصاد مي باشد و بانك بعنوان واسطه وجوه با دريافت حق العمل و در مقام وكيل و يا عامل سپرده گذاركارمزد متعلقه را دريافت و منابع مالي وي را در طرحهاي مختلف سرمايه گذاري مي نمايد و بر ريز فعاليتهاي مجري نظارت مي نمايد. بازدهي ناشي از سرمايه گذاري به صورت سود و يا زيان به صاحبان منابع پولي يعني سپرده گذاران منتقل مي شود. در اين شيوه امين به نمايندگي از طرف بانك PLS واحدي است كه امور نظارتي فرآيند مشاركت در سود و زيان درخصوص حسن اجراي طرح، كنترل عمليات اجرايي در مقايسه با برنامه هاي اعلام شده، نحوه تخصيص منابع وچگونگي مصرف بهينه آنها و رسيدگي صورتهاي مالي را بعهده دارد. در بانكداري مشاركت در سود و زيان ابزارها و ابداعات مالي بديعي، نظير گواهي مشاركت براي طرح هاي پايان پذيرو گواهي پذيره براي طر حهاي پايان ناپذير استفاده خواهد شد. بازار ثانويه معاملات گواهي ها و طراحي سبد گواهي مشاركت و خدمات بيمه اي متنوع در فعال نمودن و افزايش كارايي بازارهاي جديد تأسيس شده نقش مهمي ايجاد خواهد كرد. كليه عمليات بر اساس دستورالعملهاي تدوين شده صورت خواهد گرفت. ساختار و تشكيلات بانكداري مشاركت نيز با توجه به تعاريف فوق در قالب كميته ها و واحدها و ادارات لازم تحليل و سازماندهي شده اند.

Despite the attention of bankers to Profit and Loss Sharing (also called PLS or "participatory") banking method with the passage of nearly half a century of the design of this type of banking in the form of modern banking, the way has not been paved for the implementation of this type of banking yet. Various definitions of usury, and the appropriate operational, monitoring and management mechanisms needed for PLS banking are among the factors that did not allow the PLS banking to be operationalized. This paper offers the PLS implementation model so that we can overcome the above-mentioned problems. Determining the bank loan interest rate in this type of banking is the rate of return of the real sector of economy, and the bank receives the banking fees as the intermediary or attorney or depositor's agent, invests the depositor's financial resources in various projects and monitors the executor's activities. Return of investment for profit or loss is transferred to the owners of monetary resources, i.e. depositors. In this banking method, there is a unit which is responsible for monitoring the PLS process regarding proper implementation of the project, controlling the executive operations of the announced plans, determining how to allocate the resources and how to make optimum use of them, and dealing with financial statements. In the PLS banking, new and innovative financial instruments and innovations such as certificates of participation for ending projects and underwriting certificates for endless projects are used. Secondary market of certificate transactions and participation certificate basket design and diversified insurance services will play an important part in activating and increasing the efficiency of the newly established markets. All operations will be performed based on the formulated guidelines. The participatory banking structure will also be analyzed and organized with regard to the aforementioned definitions in the form of committees, units and administrations.