سنجش غلظت فلزات سنگين (سرب،كادميوم و جيوه) درعضله ماهي كفال پوزه باريك و ارزيابي خطرناشي از مصرف آن (مطالعه موردي: آب هاي سواحل مازندران)

(Measuring Concentration of Heavy Metals (Pb, Cd, Hg) in Tissue of Liza Saliens and Risk Assessment Associated with its Use (Case Study: Coastal Waters of the Caspian Sea

زمينه و هدف: اين مطالعه به بررسي غلظت سه فلز سرب، كادميوم و جيوه در بافت عضله ماهي كفال پوزه باريك-Liza saliens در سواحل مركزي خزر در زمستان 1392 به همراه برآورد خطر ناشي از مصرف عضله اين ماهيان براي انسان مي پردازد. روش بررسي: فلزات مورد نظر در نمونه هاي تهيه شده (32 نمونه) پس از آماده سازي و انجام فرآيندهاي استخراج و هضم، با استفاده از دستگاه جذب اتمي مجهز اندازه گيري گرديدند. يافته ها: نتايج نشان داد ميانگين غلظت به همراه انحراف معيار در بافت عضله ماهي كفال پوزه باريك مربوط به فلزات سرب و جيوه به ترتيب 2/9609 ± 5/72903 و 44/9456 ± 79/01561 ميلي گرم بر كيلوگرم وزن خشك مي باشد. عوامل جذب روزانه (DI) براي عناصر سرب، كادميوم و جيوه به ترتيب (100/46)،(0/06) و (1525/26) ميلي گرم بر شخص در روز و شاخص خطر (HQ)، (0/1607)، (1/000)، (6/4200) به دست آمد. نتيجه گيري: پس از مقايسه با استانداردهاي شاخص ملاحظه گرديد كه مقدار سرب در عضله كفال پوزه باريك سواحل مركزي خزر بالاتر از حد مجاز استاندارد سازمان بهداشت جهاني(WHO) و سازمان وزارت كشاورزي، شيلات و غذاي انگلستان(UKMAFF) مي باشد. ولي از نظر استاندارد سازمان غذا و داروي آمريكا(FDA) در حد مجاز و مقدار جيوه از هر سه استاندارد شاخص در اين تحقيق بسيار بالاتر بود.در نتيجه ميزان مجاز مصرف براي حفظ سلامتي از لحاظ سرب و كادميوم به ترتيب 0/591 و 38/889 گرم در روز و 4/179 و 272/223 گرم در هفته توصيه مي شود، اما ميزان مجاز مصرف براي جيوه از لحاظ حفظ سلامتي صفر است و براي مصرف در اين خصوص توصيه نمي شود.

Background and Objective: This study aimed to investigate the concentration of three heavy metals of Cd, Pb and Hg in tissue of Liza saliens in the southern Caspian Sea (Mazandaran Province) in 2013. It also attemts ro estimate the risks associated with its use by human. Method: The samples (32 specimens) were prepared under standard conditions; and after preparation process, the measurements were done using atomic absorption. Results: The results revealed that the mean ± SD of Pb and Hg in muscle tissue of grey mullet were 5.72903 ± 2.9606 and 79.01561 ± 44.9456 mg/kg of dry weight, respectively. The Daily Intake (DI) for Pb, Cd and Hg were 100.46, 0.06 and 1525.26 mg/day per person, respectively and Hazard Quotients (HQs) were measured to be 0.1607, 1.000, and 6.4200. Conclusion: After comparing the standards, it was observed that the amount of lead in muscle of mullet narrow snout at central coast of the Caspian Sea was above the standard suggested by the World Health Organization (WHO) and the Ministry of Agriculture, Fisheries and Food, UK (UKMAFF). However, this amount was permissible according to the standards of the United Sate’s Food and Drug Administration (FDA). The amount of mercury in this study was much higher than the three standard indexes mentioned. As a result, the acceptable level of Pb and Cd intake for good health is recommended to be 0/591 and 38/889 g per day and 4/179 and 272/223 g per week. The allowable level of Hg consumption for maintaining health is zero and, therefore, it is not recommended for consumption.