آسيب شناسي حوزه بندي انتخابات مجلس شوراي اسلامي

Malfunction in election allocation of Iran's parliament

اصطلاح حوزه بندي انتخابات اشاره به رويه هاي طراحي حوزه هاي انتخابيه و تقسيم بندي و توزيع كرسي هاي پارلمان متناسب با مناطق مختلف در كشور دارد. حوزه بندي انتخابات و توزيع كرسي هاي پارلمان از اركان اساسي يك نظام انتخاباتي محسوب مي شود و نقش بسيار مهمي در تحقق يك انتخابات منصفانه و اصيل دارد. در ايران حوزه بندي انتخابات مجلس شوراي اسلامي بر طبق ملاك جمعيت صورت گرفته است كه حدود دو سوم حوزه هاي آن تك كرسي و يك سوم چند كرسي است. نظام انتخاباتي ايران هم نظامي اكثريتي است. حوزه بندي انتخابات در ايران بر عهده مجلس قرار گرفته است كه نهادي كاملا سياسي است. اصولي بر حوزه بندي انتخابات حاكم اند از جمله اين اصول عبارتند از:1- اصل استقلال و بي طرفي 2- اصل برابري عيار و اعتبار آراء 3- اصل شفافيت 4- اصل نمايندگي 5- اصل عدم تبعيض. در حوزه بندي انتخابات در ايران اصول حاكم بر حوزه بندي انتخابات كه زمينه را براي تحقق يك انتخابات آزاد و منصفانه فراهم مي كند، رعايت نشده است لذا حوزه بندي كنوني انتخابات با اشكالاتي رو به رو است. نظام¬ها و راه حل هايي براي جايگزيني نظام انتخاباتي و حوزه بندي كنوني مجلس شوراي اسلامي به منظور رفع نواقص و اشكالات نظام فعلي پيشنهاد شده است. پيشنهاد اول، طرح استاني شدن حوزه هاي انتخابيه است كه حتي در مجلس به صورت طرح مطرح و تصويب شد ولي شوراي نگهبان آن را با استدلال احتمال وقوع درگيري ها در استان رد كرده است. پيشنهاد دوم، استفاده از نظام تلفيقي است كه هم از مزاياي نظام اكثريتي و هم از مزاياي نظام تناسبي استفاده مي¬كند و براساس اين نظام كشور به حوزه هاي تك كرسي فروان تقسيم مي شود. 50 درصد كرسي هاي پارلمان از طريق نظام اكثريتي و 50 درصد ديگر از طريق نظام تناسبي پر خواهد شد.

The term “regional allocation of the election” refers to the methods of designing the electorates and the seats of the parliament in relation to the different regions of the state. classification of the regions and the allocation of parliament seats is a fundamental part of any election and it has an important role in the realization of a fair election. In Iran this allocation is based upon the factor of population for the parliament, of which two-third is one-seat and one-third is multi-seat. Principles governing the allocation are as follows: 1- impartiality and objectivity principle 2- legality of the votes principle 3- transparency principle 4- representation principle 5- non-discrimination principle. The present form of the election in Iran is not fair, since it does not follow the aforementioned principles here are some recommendations: allocation based on provinces. This was passed by the parliament but the guardian council did not agree to it due to the possibility of conflicts in provinces. The second recommendation is the combination of majority system and proportional system and due to this method, one-seat regions will be abundant. Using this way, 50 percent of the seats will be filled by the majority system and the other 50 percent by the proportional one.