بررسي چگونگي رابطه‌ بين شاخص قدرت و پديده‌‌ي ادب زباني در روند بازجويي به لحاظ زبان‌شناختي: رويكردي گفتماني و حقوقي

The Relationship between Power Indicator and the Language of Politeness in the Process of Interrogation: A Discoursive and Legal Approach

تأثیر عامل قدرت در گفتمان دادگاه كیفری و روند بازجویی با عوامل زیادی همچون شرایط اختصاصی بافت موقعیتی جلسه بازجویی و تفاوت سطح اجتماعی بین بازجوی پلیس و متهم ظهور پیدا می‌كند. پژوهش حاضر درنظر دارد با استفاده از راهبردهای ادب براون و لوینسن (1987) به بررسی و توصیف نقش اصل ادب در روند بازجویی بپردازد. هدف پژوهش حاضر، تحلیل و توصیف رابطه‌ بین ابزار قدرت و پدیده‌ی ادب در پیشبرد روند بازجویی است؛ زیرا اصل ادب با روابط قدرت تنیده شده است. نمونه‌های مورد بررسی در پژوهش حاضر شامل یازده متن بازجویی به‌صورت شفاهی و مكتوب است كه به روش تصادفی از بین پرونده‌‌های قضایی موجود در دادسرای عمومی و انقلاب استان بوشهر انتخاب گردیده است. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد كه با رعایت ادب (راهبردهای ادب براون و لوینسن (1987)) نمی‌توان مسیر بازجویی را به‌خوبی پیش برد؛ زیرا متهمان به‌دلیل نبودن فشار و تهدید از پاسخگویی به سؤال‌ها طفره می‌روند؛ ولی با اِعمال فشار و لحن تهدیدی كه از نشانه‌های قدرت است، می‌توان مسیر بازجویی را به‌خوبی پیش برد.

The impact of power in the criminal court discourse and the interrogation process is manifested in many factors such as context-specific conditions and differences in social position between a police investigator and the accused. This study intends to use politeness strategies by Brown and Levinson (1987) to explore and describe the role of politeness in the interrogation process. The aim of this study is to describe the relationship between power and politeness in promoting the interrogation process because politeness is embedded in power relations. Corpus consisted of eleven transcripts of the hearing randomly selected from criminal cases in public justice administration in Bushehr. The results showed that with the observance of politeness (Brown and Levinsonʹs strategies), the interrogation route could not be well advanced, because the defendants refrain from answering questions due to lack of pressure and threat. But with pressure and harshness of the signs of power, the interrogation route can be well advanced.