روش‌شناسي‌ هانا آرنت در فهم پديده‌هاي سياسي

با اينكه آرا و انديشه­هاي هانا آرنت -به­عنوان يكي از برجسته­ترين متفكران حوزه تاريخ و نظريه سياسي قرن بيستم- امروزه يكي از منابع و مراجع اصلي محافل فكر سياسي به شمار مي­رود و مباحث او در كتاب وضع بشر، ريشه­هاي توتاليتاريسم، حيات ذهن، ميان گذشته و آينده و... موضوع صدها مقاله و رساله بوده و هستند، اما درباره روش او بحث چنداني به چشم نمي­خورد. اين خلا از آن­رو است كه او نه در اين آثار و نه در هيچ جاي ديگر به مقوله روش مطالعات و پژوهش­هايش نپرداخته و پژوهشي جامع و مستقل هم در اين‌باره صورت نگرفته است. اين مقاله مي­كوشد ضمن مطالعه روش هانا آرنت در فهم سياست در راه گشايش افقي نو در مقوله روش در علوم سياسي مبتني بر رويكرد و الگوهاي غني و بديع هانا آرنت گام بردارد. براي اين مهم و فهم آرنت و روش تفهمي او به تحليل آثارش مراجعه و اين روش و تكنيك­ها را از دل آنها استخراج كرده است. آرنت از منظر و رويكردي تفسيري به فهمِ جهان و پديده­ها و امور سياسي مي­پردازد و در اين راه تكنيك­هاي خاص و منحصر به فردي را به خدمت مي­گيرد كه در چارچوب منظومه فكري و دستگاه فلسفي-سياسي خاص اوست. آرنت با رد و نقد مغالطه‌هاي متافيزيكي و روش‌هاي تقليل‌گرا و جبر‌گراي علوم مدرن، روش‌هايي خاص براي فهم جهان و انسان در پيش مي‌گيرد كه داستان‌گويي، تصور پژوهشگر به­مثابه تماشاگر موقعيت‌مند و بي‌طرف، افتراق‌گذاري و تمايزها، كاربرد پارادوكس‌ها و تحليل آنها براي رسيدن به فهم، و استفاده از ذوق و سليقه، و تخيل در فهم از مهم­ترين ايده‌هاي خاص او در فهم هستند