بررسي فقهي حقوقي انشائي يا اخباري بودن قذف و توهين

A Jurisprudential and legal study of compositing or asserting nature of Qathf and insult crime

هدف از تحقيق حاضر بررسي انشائي يا اخباري بودن قذف و توهين در فقه و حقوق كيفري ايران مي باشد. قذف و توهين به عنوان دو جرم عليه شخصيت معنوي افراد، داراي شباهت ها و تفاوت هايي اندكه تشخيص آن در اعمال مجازات مناسب توسط قاضي پرونده بسيار ضروري مي باشد. چراكه؛ قذف، جرم حدي است و اصول خاصي بر حدود حكمفرماست: مانند قاعده درء حدود با شبهات، قتل در مرحله چهارم، عدم جواز تأخير در حدود و...در بسياري از موارد رفتاري ظاهراً قذف به نظر مي رسد وليكن در واقع توهين است. يكي از وجوه مميزه ي جرم قذف و توهين اين است كه قذف ماهيت اخباري دارد برخلاف توهين كه ماهيت آن انشاء است. به اين معنا كه در جرم قذف، قاذف قصد اخبار زنا يا لواط توسط مقذوف را دارد و ممكن است اصلا قصد آزار مقذوف را نداشته باشد بلكه كاملاً برعكس، نيت خيرخواهانه داشته و اين را وظيفه شرعي خود بداند؛ اما در انشاء شخص قصد تحقير شخصيت معنوي طرف را دارد و قصد انتساب رفتاري را به وي ندارد، بلكه صفتي را براي وي ايجاد مي كند. با بررسي در مورد ماهيت جملات اخباري و انشايي و اوصاف و ويژگي هايي كه فقها براي حد قذف و جرم توهين ضروري دانسته اند اين نتيجه حاصل مي گردد كه كه جرم توهين، انشاء يك حالت يا وضعيت است و صدق پذير نيست؛ بنابراين امكان اثبات آن وجود ندارد. برخلاف حد قذف كه اخبار از يك عمل مجرمانه خاص است و ممكن است صدق يا كذب باشد. از اين رو قابليت اثبات دارد؛ بنابراين قضات مي بايست در هر مورد به قصد انتساب و اخباري يا انشائي بودن رفتار بزهكار توجه لازم داشته باشند

The purpose of this essay is study that whether insult and Qathf as two crimes against personality have compositing nature or asserting one. These crimes (insult and Qathf) in Iranian criminal law have similarities and differences that recognizing them is too important for judges. Because Qathf is a certificate Islamic crime (Had) which has special rules such as rule of abandon the crime when there is a doubt, death penalty in 4th stage and not allowed delay in this crimes.in many cases it seems that the Qathf crime has been committed but in real its insult crime. One of the most important differences between these crimes is that the nature of Qathf is to assert an action. In contrast, the nature of insult crime is to create a concept. In Qathf crime, the offender wants to inform people or judge that someone (victim) has committed a sexual crime. S/he may not intent to bother victim or sometimes s/he believe it is his/her duty as a Muslim to report this crimes, unlike the insult crime in which offender intents to humiliate the personality of victim. Consequently, judges should consider this important difference between Qathf and insult crime