بررسي ضرورت نفي شكنجه متهم در پرتو اصل احترام به كرامت انساني در حقوق كيفري ايران و اسناد بين المللي

Investigating the Necessity of Defendant Torture Prohibition in the Light of the Principle of Respect for Human Dignity in Iran's Criminal Law and International Documents

اذيت و آزار بدني و روحي كه امروزه به عنوان خاص «شكنجه» شناخته مي شود يكي از شديدترين و آزار دهنده ترين جرايمي است كه از ابتداي نسل بشريت تا به امروز وجود داشته است. پيشرفت و ارتقاي سطح فرهنگ و حقوق در جوامع باعث شده است كه اين موضوع در دهه هاي اخير هم در حقوق داخلي بسياري از كشورها و هم در حقوق بين المللي در سطح توافقنامه هاي منطقه اي و بين المللي مورد توجه قرار گرفته و خود را نشان داده است و يكي از جرائم مهم بر ضد حقوق بشر در اسناد بين المللي به شمار مي رود و تا بدان جا حائز اهميت است كه در اكثر كشورها تحصيل دليل از طريق شكنجه كاملا غير قانوني و خارج از عرف قضايي مي باشد و تحصيل دليل از اين طريق باطل و غير قابل استناد است. جواز يا ممنوعيت شكنجه، همواره محل نزاع ميان صاحب نظران بوده است. در نظام حقوقي اسلام نيز شكنجه نهي گرديده و براي انجام آن كيفر تعيين مي¬گردد. مبناي عدم مشروعيت اين عمل، توهين به كرامت و شرافت انسان است. نهادهاي حقوق بشري تلاش‌هاي زيادي را در جهت محو كردن شكنجه از زندگي بشر انجام داده‌اند اما مي توان اميدوار بود كه به تدريج شكنجه از جوامع حذف و ممنوعيت آن در كشورهاي مختلف به رسميت شناخته شود. اين تلاش‌ها از نظر تئوريك داراي آثار بسيار مطلوبي بوده است به گونه اي كه امروزه قبح شكنجه امري مسلم بوده و هيچ دولت يا حكومتي نمي‌تواند زشتي اين عمل را مورد ترديد قرار دهد. با توجه به اصل احترام به كرامت انساني كه مهمترين اصل و زيربناي اصول حقوقي به شمار مي رود، شكنجه چه به صورت جسمي و چه به صورت روحي بايد به صورت كامل منع شود و دولت ها با قدرت حاكميت خود مانع از انجام اين عمل در سرزمين هاي خود شوند. اين پژوهش با روشي توصيفي-تحليلي با به كارگيري ابزار كتابخانهاي و نرم افزارهاي جامع فقهي و پژوهش هاي دقيق صورت گرفته است.

The physical and mental harassment today known as "torture" is one of the most severe and abusive crimes that have ever been committed since the beginning of human generation. The advancement and promotion of the level of culture and rights in societies has led to further attention in recent decades to this issue both in the domestic laws of many countries and in international law at the levels of regional and international agreements so that it is regarded in international documents as one of the most important crimes against human rights. Moreover, obtaining a confession through torture is completely illegal and far from judicial conventions, and the confessions obtained in this way are already void and irrefutable. The choice between permission or prohibition of torture has always been a controversy among scholars. The legal system of Islam has also prohibited torture and has considered punishment for torturers. The illegitimacy of this act arises from the fact that it is a disrespect for human dignity. Human rights organizations have made many efforts to eradicate torture from human life, and hopefully it will be eliminated in societies and its prohibition will be recognized in different countries. Theoretically, these efforts have had many favorable positive effects, so that torture prohibition is taken for granted in many communities and no government can question and doubt its disgracefulness. Based on the principle of Respect for Human Dignity, which is the most important principle and indeed the core of the legal principles, torture, performed either physically or mentally, must be completely prohibited and governments must use their sovereignty and power to prevent this disgraceful act in their lands. This research has been conducted using a descriptive-analytical method, library tools and comprehensive jurisprudence software and careful scrutiny