معرفي ادبيات اخلاقي

ادﺑﯿﺎت اﺧﻼﻗﯽ ﯾﮑﯽ از زﻣﯿﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﻬﻢ در ادﺑﯿﺎت ﻓﺎرﺳﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﻃﻮﻻﻧﯽ و ﻏﻨﯽ و ﻧﯿﺰ آﺛﺎر ﻓﺮاوان و ﻣﺸﻬﻮري دارد. آﺛﺎر ﻧ ﺷﺘﻪ ﺷﺪه در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ، از ﻟﺤﺎظ زﻣﺎﻧﯽ و ﻣﮑﺎﻧﯽ، ﺑﺴﯿﺎر ﮔﺴﺘﺮده و ﻣﺘﻨﻮع اﺳﺖ، و ﺑﻪ ﺧﺼﻮص در اﯾﺮان ﻓﺮاواﻧﯽ اﯾﻦ دﺳﺘﻪ از آﺛﺎر ادﺑﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ اﺳﺖ. ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺘﻮان ﮔﻔﺖ ﮐﻪ اﮐﺜﺮ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎ از ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت اﺧﻼﻗﯽ ﺑﺮﺧﻮردار ﻫﺴﺘﻨﺪ. زﯾﺮا ﻫﺮ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ آﯾﯿﻨﻪ اي ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎي اﺧﻼﻗﯽ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه در آن ﻣﻨﻌﮑﺲ ﻣﯽ ﺷﻮد. از اﯾﻦ رو ﻣﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﻢ ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﯽ دﻗﯿﻖ اﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎ، ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎي اﺧﻼﻗﯽ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن آن را ﺑﺸﻨﺎﺳﯿﻢ. ادﺑﯿﺎت اﺧﻼﻗﯽ ﺷﺎﻣﻞ " آﯾﯿﻦ ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن"، در اﯾﺮان ﻗﺒﻞ از اﺳﻼم ﺑﻮده اﺳﺖ و ﺑﻌﺪ از ﻇﻬﻮر اﺳﻼم ﻧﯿﺰ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ از اﻫﻤﯿﺖ آن ﮐﺎﺳﺘﻪ ﻧﺸﺪه، ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪن ﻋﻘﺎﯾﺪ و ﻧﻈﺮﯾﻪ ﻫﺎي اﺳﻼﻣﯽ، ﻣﻀﺎﻣﯿﻦ آن اﻓﺰاﯾﺶ ﮔﺴﺘﺮش ﯾﺎﻓﺘﻪ و ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﻧﯿﺰ آﺛﺎر ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ زﯾﺎدي در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﺗﺄﻟﯿﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ. از ﺳﻮي دﯾﮕﺮ اﯾﻦ آﺛﺎر ﺿﻤﻦ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﭘﺬﯾﺮي از ﺷﺮاﯾﻂ زﻣﺎﻧﯽ ﺑﺎ ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ دﯾﮕﺮي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﻈﺮﯾﺎت ﻓﻠﺴﻔﯽ و ﺳﯿﺎﺳﯽ آﻣﯿﺨﺘﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ. اﻣﺎ ﻋﻠﯽ رﻏﻢ ﺗﺪاﺧﻞ زﻣﯿﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ادﺑﯽ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ، اﯾﻦ آﺛﺎر ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ زﻣﯿﻨﻪ و ﻣﻮﺿﻮع ﻣﺴﺘﻘﻞ در ﻋﺮﺻﻪ ادﺑﯿﺎت ﻓﺎرﺳﯽ ﻣﻄﺮح اﻧﺪ.