پديد آورندگان :
رضي بهابادي، بي بي سادات دانشگاه الزهرا , فرشباف فاخر، مهري دانشگاه قم , معتمدلنگرودي، فرشته دانشگاه الزهرا
كليدواژه :
عذاب استيصال , تفسير الميزان , علامه طباطبائي , قرآن
چكيده فارسي :
عذاب استيصال به مجازات‌هايي گفته مي‌شود كه براي نابودي اقوام سركش به هنگامي كه هيچ وسيلة بيداري در آن‌ها مؤثر واقع نگردد، نازل مي‌شود. پژوهش حاضر با روش توصيفي ـ تحليلي به بررسي عذاب استيصال در قرآن مي‌پردازد. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد مطابق قرآن، اقوام گذشته همچون عاد، ثمود و لوط در اثر ستم و ظلم كردن، كفران نعمت و بت‌پرستي، فسق، تكذيب آيات الهي و انبياء، كم فروشي، جلوگيري از دعوت انبياء به صراط مستقيم، مقابله با دين الهي، گمراه كردن مردم از ايمان آوردن و گرويدن به انبياء به اين عذاب مبتلا شدند. براي رهايي از اين عذاب، بايد تقواي الهي پيشه كرد، استغفار و توبه نمود، از بت‌پرستي و اعمال ناشايست دست برداشت، به اعمال صالح پرداخت، نعمات الهي را به ياد آورد و شكر نمود. هر قومي در صورتي كه مبتلا به اين گناهان شوند و آن گناه در ميان آنان فراگير و عمومي شود و استغفار نكنند، قطعاً مبتلا به عذاب استيصال خواهند شد. وجود پيامبر(ص) و استغفار مداوم، مانع از نزول اين عذاب در ميان قوم پيامبر(ص) شده‌است. مطابق آيه 33 سورة انفال، با وجود پيامبر و استغفار، امت اسلام عذاب نمي‌شوند، ليكن مطابق آية 34، آنان مستحق عذاب‌اَند. لذا ظاهر اين دو آيه متنافي به نظر مي‌رسد. علامه طباطبائي در حلّ تعارض آيات با توجه به سياق بر آن است كه آيات 32 و 33 سورة انفال همزمان نازل نشده‌است. وي آيه 32 را ناظر به عذاب استيصال و آية 33 ناظر به عذاب كشته شدن مي‌داند. علامه طباطبائي معتقد است كه عذاب استيصال زماني فرامي‌رسد كه امت اسلام استغفار را ترك مي‌كند و عذاب بر آنان محقق مي‌شود.
چكيده لاتين :
Exterminating retribution to the penalty that is said to destroy the rebellious nations when no means of awakening is effective. This study uses an Analytical method to examine exterminating divine retribution in the Qur’an. Findings show that ancient people, according to Qur’an, such as Ad, Thamud, and Lut were struck by this form of retribution for committing crimes and oppression, wasting divine gifts and idolatry, committing sins, denying of divine signs and prophets, misbehaving in trade, blocking the prophets’ attempts at calling people to religion, confronting with Divine religion, and distracting people from faith and embracing prophets. For avoiding this fate, one should adopt piety, practice repentance and apology, and abandon idolatry and inappropriate acts and engage in good deeds and be cognizant of divine gifts and be grateful, therefore. Any person who become afflicted with such sins and such sins become prevalent among them in a way that they do not repent of them, they will be definitely doomed to exterminating retribution. The presence of the Holy Prophet (PBUH), and his constant apology had prevented this punishment in his followers. Allameh believes that exterminating retribution comes to Muslim when they leave forgiveness. In verse 33 of Surah Al-Anfal, there are also signs of the Prophet and his begging for forgiveness which prevented the punishment for Nation of Islam, on the contrary, according to verse 34, they deserve to suffer. He maintains that verses 32 and 33 of the Anfal were not revealed at the same time. And verse 32 and verse 33 refer to the punishment of desperation and the death, respectively.
