بررسي تعارض تئوري‌هاي علمي و آيات قرآن در آفرينش نخستين انسان

The Study of Conflict between Scientific Theories and the Qur’an in the Creation of the First Human

مسئله چگونگي خلقت نخستين انسان در منابع اسلامي مطرح شده‌است و نيز در برخي علوم تجربي محلّ بحث و نظر بوده‌است. اين مقاله به بررسي نسبت فرضيه‌هاي علمي با ديدگاه قرآن و احاديث دربارة چگونگي آفرينش نخستين انسان، با روش توصيفي ‌ـ تحليلي مي‌پردازد. حاصل تحقيق بيانگر آن است كه مدلول آيات و روايات، ظهوري آشكار، بلكه صراحت در آفرينش نخستين انسان از خاك دارد و پيدايش آدمي را از موجود زنده ديگر نفي مي‌كند. دو تئوري ثبات انواع و رويش از زمين مدعي پيدايش مستقل انسان و تئوري تحول انواع مدعي پيدايش او از ديگر موجودات زنده به نحو تكاملي است. گرچه دو تئوري اول از منظر نفي‌خلقت انسان از موجودي ديگر با ديدگاه قرآن و روايات همسوست، اما تئوري رويش از زمين با مفاد آيات و روايات ناهمخوان و خود از نظر علمي بي‌اعتبار است. تئوري ثبات انواع نيز از نظر تجربي قابل اثبات نيست، اما بر فرض اعتبار مي‌تواند مؤيد گزاره‌هاي ديني باشد. تئوري تحول انواع در فرض ابطال با ديدگاه قرآن و روايات برخوردي نخواهد داشت، اما در صورت پذيرش آن به عنوان يك فرضيه يا تئوري علمي، با مفاد آيات و روايات در تعارض است. در اين تعارض، مفاد آيات و روايات به سبب برخورداري از پشتوانه معتبر، بر فرضية يادشده مقدم مي‌گردد و اين فرضيه نمي‌تواند قرينه‌اي براي حمل مدلول آيات و روايات برخلاف ظاهر آن‌ها باشد.

The question that how the first man was created, has been dealt with in Islamic sources and it has been the subject of debate in some sciences. This paper seeks to study the scientific hypotheses and the viewpoint of the Qur’an and Hadith about the creation of the first human, through descriptive analytical method. The results of the research show that the verses and traditions clearly indicate that the creation of the first human was from the soil and they deny the creation of the first human from other living beings. The theory of stability and growth of species from the earth claims the independent creation of human while the theory of evolution claims his evolutionary creation from other organisms. Although the first two theories rejecting of the creation of man from other creatures are in keeping with the Qur’an and traditions, the theory of man’s creation from the earth is inconsistent with the contents of verses and hadiths and is scientifically invalid. The theory of the stability of species is not empirically provable, but in case of validity it could confirm the religious statements. The theory of evolution, in the case of cancellation, does not conflict with the Qur’an and traditions, but it would be in conflict with the contents of verses and traditions if accepted as a hypothesis or a scientific theory. In this conflict, the contents of Qur’anic verses and traditions due to enjoying authentic support will supersede the mentioned hypothesis and this hypothesis cannot be as an indication to carry the verses and hadiths contrary to their literal meanings.