تأثير آموزش محاسبه ذهني ـ چرتكه اي بر مهارت حل مسأله رياضي دانش‌آموزان مقطع ابتدايي

The Effect of Abacus Mental Arithmetic Training on Mathematical Problem Solving Skills of the Primary School Students

هدف از اجراي اين پژوهش، مقايسه تأثير آموزش محاسبه ذهني- چرتكه‌اي بر مهارت حل مسأله رياضي در دانشآموزان آموزش ديده و آموزش نديده مقطع ابتدايي است. پژوهش حاضر از نظر روش، توصيفي از نوع علي- مقايسه‌ اي است. جامعه آماري پژوهش، دانش‌آموزان پايه ششم ابتدايي ناحيه 3 شهر كرج است. نمونه آماري، شامل 60 نفر گروه آموزش ديده و 120 نفرگروه آموزش نديده است كه حجم آن با فرمول كوكران تعيين شد و به روش تصادفي خوشهاي چند‌مرحله‌ اي انتخاب گرديدند. جمع‌آوري داده‌ها با استفاده از پرسش‌نامه حل مسأله رياضي، پرسش‌نامه محاسبه عددي بر اساس آزمون‌هاي استاندارد تيمز و دقت و تمركز از آزمون‌هاي استاندارد وكسلر مي‌باشد. براي تجزيه و تحليل اطلاعات از روش‌ هاي آمار استنباطي و نرم‌ افزار آماري SPSS استفاده گرديد. نتايج نشان داد كه دانش‌آموزاني كه آموزش محاسبه ذهني- چرتكه‌ اي را فرا گرفته بودند و آنهايي كه فاقد اين آموزش بودند، از نظر مؤلفه‌ هاي سرعت در حل مسأله رياضي، دقت و تمركز و محاسبه عددي تفاوت معني ‌دار دارند. به‌طوري كه دانش‌آموزان آموزش ديده در مؤلفه‌ هاي ياد شده داراي نمرات بالاتر و موفق‌تر بودند. يافتهها نشان داد كه در مؤلفه شناخت راهبرد‌هاي حل مسأله رياضي، در راهبردهاي زيرمسأله، رسم شكل، روش نمادين و حل مسأله ساده ‌تر تفاوت معني‌دار وجود دارد، در حالي‌كه در راهبردهاي الگويابي، الگوسازي و حدس و آزمايش تفاوت معني‌ داري مشاهده نشد.

The purpose of this study was to compare the effect of abacus mental arithmetic training of the mathematical problem solving skills in trained and untrained students of elementary school. This research was a descriptive method, causal-comparative. The statistical population in this study was elementary students of sixth grade in district 3 in Karaj. The research samples included 60 trained pupils and 120 untrained pupils. Samples were selected with multi-stage cluster sampling method and using Cochran sampling formula. Data obtained using mathematical problem solving questionnaire and numerical calculating questionnaire on the basis of standardized TIMSS tests and precision and concentration from Wechsler standardized tests. Inferential statistical techniques and SPSS statistical software was used to analysis data. The results showed that the students who had trained abacus mental arithmetic and those who had not trained had significant differences in velocity components in mathematical problem solving, precision and concentration, and numerical calculation. So that trained students had higher scores in mentioned components and was more successful. Findings showed that there were significant differences in cognitive dimension of mathematical problem solving strategies such as under problem strategies, shape drawing, symbol method and easier problem solving method, while there were no significant differences in modeling strategies, pattern making and guesses and experiment.