ارزيابي علل اشتباهات دارويي و عدم گزارش دهي آن از ديدگاه پرستاران بخش هاي كودكان در مراكز آموزشي و درماني وابسته به دانشگاه علوم پزشكي تبريز

Evaluating the Causes of Medication Errors and their Reporting Refusal from the Viewpoints of Pediatric Wards Nurses in Teaching Hospitals of Tabriz University of Medical Sciences

زمينه: اشتباه دارويي يك حادثه قابل پيشگيري است كه ممكن است منجر به مصرف نادرست دارو و صدمه به بيمار شود. كودكان و نوزادان بستري در معرض خطر بالاي اشتباهات دارويي قرار دارند. هدف اين مطالعه بررسي علل اشتباهات دارويي و علل عدم گزارش ­دهي آن در بخش­هاي كودكان مي ­باشد. روش­ها: در اين مطالعه توصيفي-تحليلي مقطعي در سال 1391، 80 نفر از پرستاران بخش كودكان در سه بيمارستان­ در شهرهاي تبريز و مراغه به صورت نمونه­ گيري در دسترس انتخاب و در طي شيفت­هاي مختلف كاري پرسشنامه­ را تكميل كردند. پرسشنامه شامل اطلاعات دموگرافيك، علل اشتباهات دارويي و علل عدم گزارش­ دهي اشتباهات دارويي بود. داده ­ها با استفاده از آمارهاي توصيفي و استنباطي (من ويتني يو و كروسكال واليس) و نرم افزار SPSS نسخه 21 تحليل گرديد. يافته­ ها: عوامل مربوط به بخش و ترس از عوامل مديريتي مهمترين علت اشتباهات دارويي و علت عدم گزارش ­دهي آن بودند. كمبود تعداد پرستار، خستگي ناشي از كار اضافي و سر و صداي محيط بخش مهمترين عوامل موثر در بروز اشتباهات دارويي و نامناسب بودن واكنش مسئولين با شدت اشتباه، ترس از مسائل قضايي و واضح نبودن تعريف اشتباه داروئي مهمترين علل عدم گزارش ­دهي آن ذكر شده بود. نتيجه ­گيري: با توجه به يافته­ هاي اين مطالعه لازم است مديران پرستاري به تناسب منطقي تعداد بيماران با پرسنل موجود در بخش­ها، كاهش حجم كاري پرستاران و چرخش پرستاران بين بخش­ها و كاهش سر و صداي محيط و همچنين ارائه بازخورد مثبت پس از گزارش خطا و غني سازي جلسات آموزش ضمن خدمت جهت روشن نمودن اشتباه دارويي عنايت بيشتري داشته باشند

Introduction: Medication errors are preventable events that may lead to using incorrect drugs and damaging the patient. The hospitalized children and infants are at high risk of medication errors. The purpose of this study is to evaluate the causes of medication errors and their reporting refusal from the viewpoints of pediatric wards nurses. Methods: In this cross-sectional descriptive study 80 nursing staffs in pediatric wards were chosen by the convenience sampling method. These volenteered participats, who were from three hospitals in Tabriz and Maragheh, completed the questionnaires during different shifts. The questionnaire included demographic data, causes of medication errors and causes of medication errors reporting refusal. Data were analyzed using descriptive and inferential statistics (Mann-Whitney and Kruskal-Wallis) as well as SPSS software version 21. Results: Factors relating to the ward and afraiding of managerial issues were the main causes of medication errors and their reporting refusal. Shortage of nursing staff, fatigue due to extra work, and environmental noise were the major causes of medication errors; and inappropriacy of the authorities’ reaction compared to the severity of the fault, fear from the legal issues and the lack of a clear definition of medication error were the most important factors in refusing to report medication errors. Conclusion: : Base upon the findings of this study, nursing managers should have more attention to the reasonable ratio of staffs’ number to the existing patients’ number, reducing the workload of nurses, constant shifting of the nurses among the wards, reducing environmental noise, as well as the provision of positive feedback after reporting an error and the enrichment of the in-service courses to enlighten the definition of medication errors