خداي مدرنيته و خداي دين

God in modernity and in islam

با اولين گام‌هايِ مدرنيته در مغرب‌زمين، نقش خداوند از خير اعلي به علتِ اولي و سپس به ساعت‌ساز لاهوتي تنزل يافت؛ آنگاه براي حفظِ نقش مستمرِ خداوند، نقشِ رخنه‌پوشيِ نارسايي‌هايِ قانون‌هاي طبيعت مطرح شد كه هم از طرفِ الهيون و هم از منظر علمي راضي‌كننده نبود. خالق و معمار بازنشسته بودن، تقليلِ علت فاعلي به نيروي ميان اتم‌ها و در نتيجه انكار فاعليت براي جهان و خداوند را موجودي متباين از جهان هستي دانستن كه هر از گاهي جلوه‌گري مي‌كند يا اكتفا كردن به برانگيختن عشق در ميان موجودات، نقش‌هاي گوناگوني است كه انسان مدرن براي خداوند قائل شد. اين آرا در مقايسه با آنچه در متون معتبر ديني دربارۀ نقش خداوند گفته شده متفاوت است. خداي دين، مالك هستي، علت فاعلي و علت غاييِ جهان محسوب مي‌شود. خدا در عين مباين بودن از جهان، در ذره ذرۀ جهان حاضر است.

The first steps towards modernity in the West, the role of God supergood the first and then fell to the Divine watchmaker then to maintain the Mstmrkhdavnd, breach of Narsayy‌Hay ignore the laws of nature were raised by both the theologians and the scientific point of view, was not satisfied. Creator and retired architect, reducing the efficient cause of Atm‌Ha force and thus deny the agency for the world and the Lord of the universe, knowing that occasionally contradictory, or enough to arouse love among creatures Jlvh‌Gry role Inserts that modern human diversity was made for God. The votes in comparison to what God is said about the role of religious literature is different from the God of religion, being the owner, the efficient cause and final cause of the world. He also contrasted the world, is present in every bit of the world..