تاثير سموم آزينفوس متيل و ديازينون بر پبرخي شاخص‌هاي بيوشيميايي و خون‌شناسي ماهي كلمه (Rutilus rutilus caspicus)

Effect of azinphos- methyl and diazinon on blood biochemical and hematological indices of Caspian roach (Rutilus rutilus caspicus)

آزينفوس متيل و ديازينون از جمله آفت‌كش‌هايي هستند كه در رودخانه‌هاي گرگان رود و قره‌سو استان گلستان گزارش ‌شده‌اند. در اين مطالعه تاثيرات تحت حاد اين سموم بر برخي پارامترهاي بيوشيميايي و خون‌شناسي ماهي كلمه مورد بررسي قرار گرفته است. در اين مطالعه پس از تعيين غلظت كشنده ديازينون و آزينفوس متيل، ماهيان به‌مدت 14 روز در معرض غلظت‌هاي تحت حاد قرار گرفتند و نمونه‌برداري در روز‌هاي 7 و 14 انجام شد. نتايج اين مطالعه نشان داد كه تحت تاثير اين دو آفت كش، ميزان آنزيم‌هاي آلانين آمينوترانسفراز (ALT)، آسپارتات آمينوترانسفراز (AST) و آلكالين فسفاتاز (ALP) در مقايسه با گروه شاهد افزايش داشت. همچنين مقايسه بين دو آلاينده نشان‌دهنده افزايش بيشتر فعاليت اين آنزيم‌ها در مواجهه با ديازينون بود. با توجه به نتايج، پس از در معرض قرارگيري با ديازينون و آزينفوس متيل، هموگلوبين و همچنين گلبول‌هاي قرمز كاهش معني‌داري يافتند اما تعداد گلبول‌هاي سفيد افزايش نشان داد. همچنين در اين مطالعه مشخص شد كه تحت تاثير اين دو آفت‌كش شاخص‌هاي خوني حجم متوسط گلبول قرمز (MCV)، مقدار وزن هموگلوبين در يك گلبول قرمز (MCH)، و غلظت متوسط هموگلوبين گلبول قرمز (MCHC)در مواجهه با غلظت‌هاي ديازينون و آزينفوس متيل كاهش يافتند اما اختلافي بين اين پارامترها در دو اين دو آفت‌كش وجود نداشت. با توجه به نتايج اين مطالعه مي‌توان گفت ديازينون در غلظتهاي پايين‌تر باعث ايجاد سميت حاد در ماهيان شده و سميت بيشتري دارد. همچنين غلظت‌هاي تحت حاد ديازينون و آزينفوس متيل كه نزديك به غلظت آن‌ها در طبيعت نيز مي‌باشند، منجر‌به تاثيرات مخرب در دامنه وسيعي از پارامترهاي خوني در ماهي كلمه مي‌شوند.

Presence of azinphos methyl and diazinon was reported in Gorganrod and Gharesou River. In present study the effect of sub-lethal concentration of these pesticides on some blood biochemical and hematological parameters of Caspian Roach (Rutilus rutilus caspicus) was investigated. In present study, after LC50 determination of diazinon and azinphos- methyl, the fish were exposed to sub-lethal concentrations for 14 days and sampling was performed at 7 and 14th day. The result of this study showed that both of pesticides caused increase of ALT, AST and ALP in treated groups. In addition, comparison between the tow pesticides showed that diazinon has more effect on these enzymes activity. With regard to the results, after exposure to azinphos methyl and diazinon, RBC and Hb decreased but in contrast, WBC increased additianally the results showed that after treatment with both pesticides, blood indices such as MCV, MCH AND MCHC significantly decreased in comparison to control group but had not different between azinphos methyl and diazinon. Due to results of this study it can be concluded that diazinon in lower concentration caused acute toxicity in fish and was more toxic. Further, sub- lethal concentration of azinphos methyl and diazinon that were approximately close to their concentraions in environment, led to adverse effects on a broad range of hematological parameters of Caspian roach.