جايگاه وقف در اموال اشخاص حقوقي با تاكيد بر آراي امام خميني (س)

Status of Endowment in Legal Entitiesיי Properties with an Emphasis on Imam Khomeiniייs Views

يكي از مهم ترين سرمايه هاي انساني براي كسب كمال در طول دوره اسلامي و در همه ابعاد اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي و مذهبي، سنّت وقف است. وقف اموال اشخاص حقوقي، اعم از حقوق عمومي يا خصوصي، به معناي خارج كردن اموال از مالكيت شخص حقوقي و اختصاص اين اموال به وقف، از اختيارات اشخاص حقوقي خارج است. در اين راستا، منظور از شخص حقوقي، آن موضوع و آن موجود غير از شخص حقيقي است كه از صلاحيت دارا شدن حقوق و تكاليف برخوردار گرديده است. وقف اشخاص حقيقي را فقهاي عظام نهايت موشكافي كرده و مسايل آن را در كتب فقهي جواب داده‌اند، بالاخص امام خميني در كتاب گران‌قدر تحريرالوسيله در حدود يك‌صد مسيله از متفرعات وقف را مطرح و به آن جواب داده اند. ولي هيچ‌يك از فقهاي عظام مسيله وقف اشخاص حقوقي را در كتاب هاي فقهي خويش مطرح نكرده اند. بر اين اساس، تحقيق حاضر درصدد پاسخ به اين سوال است كه آيا وقف اشخاص حقوقي همان اركان و شرايط اشخاص حقيقي را دارد يا خير؟

During and under the Islamic rule, the good tradition of endowment has been and still is one of the most important capitals for perfection of man in all economic, social, cultural and religious aspects. The endowment of the properties of legal entities, no matter public or private, and putting an end to the ownership of legal entity and allocating the property as an instance of endowment, is beyond the authority of legal entities. In this connection, by legal entity we mean the subject or an entity other than real entity who has been authorized to enjoy rights and duties. The great jurists have scrutinized endowment by real entities and covered related issues in the books of jurisprudence. In particular, Imam Khomeini in his magnum opus Tahrir ul-Vasilah has presented around a hundred issues on branches of endowment and provided responses for all of them accordingly. However, none of the great jurists has covered endowment by legal entities in their books or treatises on jurisprudence. On this basis, this research work intends to provide an appropriate response to this question: Does endowment by legal entities enjoy the same rules and conditions attributed to the real entities?