تأثير متانول بر خصوصيات جوانه‌زني گياه عدس (Lens culinaris) تحت تنش خشكي

Effect of methanol on germination characteristics of lentil (Lens culinaris) under drought stress

جوانه‌زنی و سبز شدن سریع بذر، یك عامل مهم و تعیین كننده در عملكرد نهایی گیاهان است. در این راستا به منظور بررسی اثر سطوح مختلف متانول و تنش خشكی بر شاخص‌های جوانه‌زنی عدس (رقم گچساران) آزمایشی به صورت فاكتوریل در قالب طرح كاملاً تصادفی با سه تكرار در سال 1393 در دانشگاه صنعتی خاتم‌الانبیاء بهبهان به اجراء درآمد. فاكتور‌ها عبارت‌اند از تیمار متانول با 4 سطح شاهد (بدون متانول)، 5، 10 و 15 درصد حجمی و عامل خشكی نیز شامل 4 سطح (0، 3- ، 6- و 9- بار) كه توسط پلی اتیلن گلایكول ایجاد شد. نتایج نشان داد بین سطوح مختلف متانول اختلاف معنی‌‌داری از نظر درصد جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه، وزن خشك ریشه‌چه، سطح و قطر ریشه‌چه وجود داشت. غلظت‌های مختلف متانول به ترتیب موجب كاهش معنی‌دار در كلیه صفات مورد بررسی نسبت به سطح شاهد شد. تنش خشكی در سطح 9- بار موجب كاهش معنی‌داری در درصد جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه، وزن خشك ریشه‌چه، سطح و قطر ریشه‌چه نسبت به دیگر سطوح شد. سطح بدون كاربرد متانول در شرایط بدون تنش خشكی در تمامی صفات نسبت به دیگر سطوح برتری نشان داد. در این تحقیق مشاهده شد كه متانول در شرایط بدون تنش و تنش خشكی اثرات منفی بر شاخص‌های جوانه‌زنی گیاه عدس دارد.

Rapid germination is an important factor determining the final yield. This study was performed to investigate the effects of different levels of methanol and drought stress on germination characteristics of lentil seedlings. The experiment was conducted in completely randomized design with three replications in summer 2014 at the Khatam Alanbia University of Behbahan. The first factor was different levels of methanol equal to 0 (control), 5, 10 and 15 volumetric percentage (v/v), and the second factor we negative water potential in four levels 0, -3, -6 and -9 bar by PEG. Results showed that there was a significant difference between different methanol concentrations regarding germination percentage, germination speed index, plumule and radical length, plumule and radical dry weight, radical area, radical diameter and consumed endosperm (P 0.01). Different levels of methanol caused a significant decrease in germination characteristics compared with to control. Drought stress with -9 bar level significantly decreased germination percentage, germination speed index, plumule and radical length, plumule and radical dry weight, radical area, radical diameter and consumed endosperm compared to other levels. Effects of drought and methanol were significant differences regarding the germination speed index, plumule length, plumule dry weight and consumed endosperm (P 0.05).