تأثير پيش‌تيمار بذر بر برخي مؤلفه‌هاي جوانه‌زني و رشد گياهچه گلرنگ تحت تنش خشكي

Effect of Seed Priming on Some Germination Traits and Seedling Growth of Safflower under Drought Stress

به‌منظور بررسی اثر تنش خشكی و پیش‌تیمار بذر بر برخی مؤلفه‌های جوانه‌زنی و رشد گیاهچه گلرنگ (Carthamus tinctorius L.)، آزمایشی به‌صورت فاكتوریل در قالب طرح كاملاً تصادفی با چهار تكرار در آزمایشگاه فناوری بذر دانشكده‌ی كشاورزی دانشگاه یاسوج در سال 1390 انجام شد. عامل اول شامل پنج سطح پیش‌تیمار بذر (شاهد (بدون كاربرد پیش‌تیمار)، پیش‌تیمار با آب مقطر، نیترات پتاسیم سه درصد، پلی‌اتیلن گلایكول و اوره هر كدام با پتانسیل اسمزی 4- بار) و عامل دوم شامل سه سطح تنش خشكی (شامل شاهد بدون تنش، پلی‌اتیلن گلایكول 4- بار و 8- بار) بودند. نتایج این آزمایش نشان داد كه اثر متقابل پیش‌تیمار و خشكی بر صفات درصد و سرعت جوانه‌زنی معنی‌دار نگردید، ولی اثرات اصلی پیش‌تیمار و خشكی به‌طور معنی‌داری این صفات را تحت تأثیر قرار داد. بیشترین درصد جوانه‌زنی و سرعت جوانه‌زنی به ترتیب (66/75 درصد و 62/3 بذر در روز) در پیش‌تیمار اوره و كمترین مقدار (52 درصد و 31/2 بذر در روز) در شاهد (بدون كاربرد پیش‌تیمار) مشاهده شد. تنش خشكی منجر به كاهش معنی‌دار صفات جوانه‌زنی گردید. در مجموع نتایج به دست آمده در این پژوهش نشان می‌دهد كه پیش‌تیمار با اوره و نیترات پتاسیم در مقایسه با پلی‌اتیلن گلایكول، مؤلفه‌های جوانه‌زنی و در نتیجه رشد گیاهچه گلرنگ را بهبود می‌دهد.

In order to evaluate the effect of priming on some germination and seedling growth characteristics of safflower (Carthamus tinctorius L.) under drought stress, an experiment was conducted base on completely randomized design with four replications at the Seed Technology Laboratory of Yasouj University, in 2011. Treatments were included of five priming levels (control or no prime, hydro priming, potassium nitrate 3% (KNO3), PEG and Urea -4 bar) as the first factor and three levels of drought stress (0, -4 and -8 bar) as the second factor. The results showed that the interactions of drought stress and seed priming on germination percentage and the germination rate was not significant. But the main impact of priming and drought stress on them was so significant at 1% probability. The highest germination percentage and germination rate (75.66% and 3.62 seed.day-1, respectively) were shown in urea priming and the lowest (52% and 2.31 seed.day-1 respectively) in the control treatment (no prime). Drought stress was caused a significant decrease in germination traits. In general, the results obtained in this study showed that treatment with urea and potassium nitrate compared with PEG improved germination and seedling growth of safflower.