پديد آورندگان :
اسفندياري مهدي نويسنده , مصدق محمد سعيد نويسنده مركز بهداشت استان كرمانشاه;مركز بهداشت استان كرمانشاه;مركز بهداشت استان كرمانشاه;مركز بهداشت استان كرمانشاه; , شيشه بر پرويز نويسنده
كليدواژه :
شپشك آردآلود جنوب , كنترل بيولوژيك , رگرسيون لجستيك , برهمكنش شكار-شكارگر
چكيده فارسي :
شپشك آردآلود جنوب Nipaecoccus viridis (Newstead) يكي از مهم‌ترين آفات مركبات در دنيا است كه از نظر اقتصادي اهميت ويژه‌اي داشته و در جنوب ايران و به ويژه خوزستان نيز فعال مي باشد. در اين پژوهش ترجيح مراحل مختلف سني طعمه و واكنش تابعي در كفشدوزك Hyperaspis polita Weise با تغذيه از شپشك آردآلود جنوب در دماي 1±30 درجه سلسيوس، رطوبت نسبي 5±65 درصد و دوره روشنايي: تاريكي 10:14 مطالعه شد. نتايج نشان داد تخم شپشك طعمه ترجيحي غالب اين شكارگر بود و كم ترين ترجيح به حشرات كامل ماده شپشك نشان داده شد. برازش رگرسيون لجستيك لارو سن چهار، حشره كامل ماده و نر كفشدوزك با تغذيه از طعمه ترجيحي يعني تخم شپشك آردآلود جنوب نشان داد كه واكنش تابعي آن ها به ترتيب از نوع دوم، دوم و سوم بود. با استفاده از معادله راجرز قدرت جستجوگري (a) لارو سن چهار و حشره كامل ماده به ترتيب 2553/0 و 1983/0 در ساعت تعيين شد. ضريب ثابت (b) براي حشره كامل نر نيز 00405/0 بود. كم ترين زمان دستيابي (Th) به تخم شپشك در لارو سن چهار كفشدوزك (0881/0 ساعت) و بيش ترين آن در حشره كامل نر كفشدوزك (3101/0 ساعت) بود. بيش ترين نرخ شكارگري (T/Th) يا نسبت كل زمان آزمايش به زمان دستيابي در لارو سن چهار كفشدوزك 51/298 تخم در روز و كم ترين آن در حشره كامل نر كفشدوزك 39/77 تخم در روز محاسبه شد. بر اساس نتايج به دست آمده به نظر مي رسد كه كفشدوزك H. politaتوانايي كافي براي كنترل شپشك آرد آلود جنوب را داشت. با اين حال، بايد مطالعات تكميلي در طبيعت و در مقايسه با ساير شكارگرهاي موجود انجام شود.
چكيده لاتين :
The spherical mealybug, Nipaecoccus viridis (Newstead) is one of the major citrus pests with economic importance in the world which also occurs in southern Iran, including Khuzestan province. In this research, prey stage preference and functional response of the coccinellid Hyperaspis polita Weise feeding on N. viridis were studied at 30 ± 1°C, 65 ± 5% RH and a photoperiod of 14:10 (L:D) h. Results indicated that the eggs of mealybug were preferred more than any other stages by most stages of H. polita, whereas adult females were less preferred. Results of logistic regression for 4th larval stage, adult female and adult male of ladybeetles by feeding on mealybug eggs, the preferred stage, revealed functional response type II, II and III, respectively. The searching efficiency (a) for 4th instar larvae and adult females were 0.2553 and 0.1983 h-1, respectively, using Rogers equations. Constant coefficient (b) for adult males was estimated to be 0.00405. The minimum handling time (Th) was estimated to be 0.0881 for 4th instar larvae and maximum was 0.3101 for adult males of ladybeetles. The maximum theoretical predation rate (T/Th) was calculated as 298.51 eggs/day by 4th instar larvae and minimum was 77.39 eggs/day by adult males. According to our results, it seems that H. polita has the potential for biological control of N. viridis. Nevertheless, additional field investigations of H. polita and comparison to other available predators would be necessary.
