كيفيت گزارشگري مالي شركت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره بحران مالي جهاني

Financial Reporting Quality of Tehran Stock Exchange Listed Companies during Global Financial Crisis

بحران مالی جهانی كه در سپتامبر سال 2008 آغاز شد به شدت اعتماد سرمایه‌گذاران را مخدوش نمود، سودآوری شركتی و عملكرد بازارهای سرمایه بسیاری از كشورها را تحت تاثیر قرار داده و بسیاری از شركت‌ها در سراسر جهان را نابود كرد. با توجه تحقیقات انجام شده این بحران با تاخیر بر بازار سرمایه ایران نیز اثر گذار بوده است. در شرایط بحران، مدیران شركت‌ها از افزایش اثر گزارشگری مالی بر تصمیم استفاده كنندگان مطلع هستند. این تاثیر سبب طرح این سوال می‌شود كه آیا در شرایط بحران، مدیران باهدف جلب اعتماد سرمایه گذاران كیفیت گزارشگری را بهبود می‌دهند یا به دلیل جلوگیری از واكنش منفی بازار و افت پاداش، تمایل به بهتر جلوه دادن عملكرد شركت دارند. برای پاسخ به این سوال و با توجه به فرضیات مطرح درباره انگیزه مدیریت برای بهبود كیفیت گزارشگری مالی در دوران بحران، دو فرضیه اصلی برای تحقیق مطرح شد. با نمونه ای از شركت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره سال‌های 1387 تا 1394 این فرضیات آزمون شدند. نتایج تحقیق نشان دادكه كیفیت گزارشگری مالی شركت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، طی دوران بحران مالی جهانی، بالاتر از دوران غیر بحران بوده و شركت‌هایی با نیازهای تامین مالی بالاتر نیز در طول این دوره كیفیت گزارشگری بالاتری داشته اند. نوآوری این پژوهش بررسی اثر شرایط بد اقتصادی بر استراتژی گزارشگری شركت‌ها و پیش بینی رفتار گزارشگری در دوره‌های خاصی مانند بحران مالی است.

The global financial crisis, which began in September 2008, severely shook investors` confidence, affected corporate earnings and stock market performance, and caused the failure of many firms around the world. According to the research, this crisis has affected Iran`s capital market as well however with delay. In the crisis situation, managers are aware of the effect of financial reporting on users` decisions. This effect raises a question whether crisis conditions cause strong motivation for managers to promote reporting quality in order to gain investors` confidence or managers try to manipulate their earnings and performance to prevent negative market reactions and decreasing rewards. In this regard, and according to assumptions about management motivation for promoting financial reporting quality during the crisis, two main hypotheses were proposed which have been tested for sample of listed companies in Tehran stock exchange during years of 1387 to 1394. Findings show that financial reporting quality of Tehran stock exchange listed companies in global financial crisis was higher than the usual condition and firms with higher needs of finance had higher financial reporting quality. Innovative contribution of present research is the investigating of the effect of unfavorable economic condition on firms reporting strategy and anticipating reporting behavior during specific situations such as financial crisis.