بررسي انتقادي چيستي لذّت درفلسفه اسلامي

Criticism examination of the nature of pleasure in Islamic philosophy

لذت به‌عنوان محوری‌ترین كیفیت نفسانی كه غالب حالت‌ها و ملكات درونی و تحركات جوانحی و افعال جوارحی آدمی را متأثر می‌سازد و زیرساختی برای بسیاری از خواسته‌ها وتمایلات او به‌شمار می‌آید، فیلسوفان مسلمان را بر آن داشته تا ماهیت و عناصر شكل‌دهندة آن را مورد كاوش نظری و تأمل عقلانی و تجربی قرار دهند، نظر به تفاوت برجسته‌ترین دیدگاه‌های ارائه‌شده و اهمیت موضوع در انسان‌شناسی فلسفی بر آن شدیم ضمن تجزیه و تحلیل آرای مطرح، به مقارنه و مقایسۀ آن‌ها بپردازیم. از میان این نظریات سه دیدگاه علمی بنیانی برای دیگر آرای مطرح‌شده محسوب می‌شوند، نظریة بازگشت‌انگاری به حالت طبیعی كه برای نخستین بارتوسط محمدبن زكریای رازی عنوان شد؛ نظریة آسایش‌انگاری اخوان الصفّا و نظریة سازگاری ادراكی لذت با موقعیت و شرایط نفسانی طبیعی انسان كه از سوی مشهور فیلسوفان مسلمان طرح شده است. با انتقاد از دو دیدگاه نخست، نظریة سوم را نزدیك به واقعیت یافته‌ایم، لیكن آن را نیازمند تكمیل دیده‌ایم.  

Pleasure as one of The most pivotal sensual quality that affected the inner habits and states, movements and acts of the human and is considered as the foundation for most of his desires and demands. It made Muslim philosophers for theoretical examination and Rational and empirical reflection of its nature and compound elements. According to the most eminent opinions proposed and the importance of the issue in philosophical anthropology we decided to compare them in addition to analyzing the expressed opinion. Amongst these theories, three scientific views are basic for the expressed opinions. The theory of returnism to natural state which is proposed by Mohammad Ibn Zakarya Razi for the first time, the theory of comfortism propose by Akhvan Alsafa, compatibility perception of pleasures with success and sensual conditions of human which is proposed by famous Muslim philosophers. By criticism to the first two theories, the third theory is close to reality therefore I decided to elaborate on it.