ارزيابي ريسك گزينه‌هاي تامين آب مشهد و تعيين اولويت آنها

Assessment of the Risk for Mashhad Water Supply Options and Specifying Their Priorities

امروزه تامين نيازهاي آبي براي مصارف مختلف، در بسياري از نقاط دنيا و به‌ويژه ايران از اساسي‌ترين چالش‌هاي پيش روي برنامه‌ريزان است. بر اين اساس، تامين آب از نقاط مختلف و اجراي گزينه‌هاي گوناگون، از راهكارهاي جاري براي رفع اين چالش در كنار مديريت غير‌سازه‌اي بوده و ميزان زيادي از اعتبارات و بودجه‌هاي ملي را به خود اختصاص داده است. در اين مقاله، به‌صورت موردي به چالش‌ها و فرصت‌هاي طرح‌هاي تامين آب مشهد پرداخته شده و روش منسجمي درجهتِ ارزيابي ريسك‌ ارايه شده است. به همين منظور در بخش اول مقاله، براساس روش بارش افكار، عوامل مخاطره‌آميز در گزينه‌‏هاي تامين آب مشهد بررسي و متوسط ريسك هر كدام از گزينه‌ها محاسبه شده است. سپس در بخش دوم، براساس دامنه امكان بروز مخاطرات، ريسك‌ تمام گزينه‌ها محاسبه شده است. نتايج نشان داد، اگرچه كمترين مقدار متوسط ريسك مربوط به گزينه انتقال آب از هزار مسجد مي‌باشد؛ اما از ديدِ كارشناسان، گزينه انتقال پساب از غرب مشهد است و دامنه امكان بروز ريسك كمتري را نسبت به ساير گزينه‌ها دارد. در واقع اين نتايج نشان مي‌دهد، استفاده از دامنه امكان ريسك براي اولويت‏بندي گزينه‌‏ها (اتخاذ تصميمات مديريتي)، مي‌تواند بسيار مفيد واقع شود. همچنين، در انتهاي مقاله گزينه‌هاي مختلف براساس پارامتر قيمت تمام شده پروژه، حجم انتقال آب هر پروژه، ريسك و ضريب بازچرخاني آب مجدداً اولويت‌بندي شده‌اند.

Today, the water supply for various purposes in many parts of the world and especially in Iran is one of the main challenges that planners are facing with. On this basis, water supply from different locations and implementation of different options have been the current strategies to resolve this challenge along with the non- structural management and allocated a large amount of credits and national budgets to itself. In this paper, the challenges and opportunities of Mashhad water supply schemes have been investigated as a case study and Also an integrated approach to risk assessment has been provided.For this purpose, in the first part of this article, Based on brainstorming method, risk factors in Mashhad water supply options were studied and the average risk of each option has been calculated.Then in the second part, Based on the amplitude, the possibility of risks was calculated for all risk options. The results showed, although the lowest average amount of risk is associated with the option of transferring water from Hezar Masjed, but from the view point of the experts, the option of wastewater transmission from West Mashhad has a lower risk domain possibility other options. In fact, the results show that using domain possibility of risk to prioritize options (managerial decisions) can be very helpful. Finally different options based on the finished project cost parameter, the volume of water transmission of each project, risk and coefficient of water recycling are prioritized again.