امام رضا‌(ع) و جاعلان حديث (بررسي بسترهاي وضع حديث و موضع‌گيري‌هاي آن حضرت در قبال اين مسيله)

Imam Reza (a.s.) and forgers of Hadith and the stance of Imam towards this issue

از آغازين روزهاي پيدايش اسلام، بعد از قرآن، سنت به‌عنوان دومين چشمه زلال گسترش و تبيين معارف ديني شناخته شده است؛ امّا اين جريان دستخوش پاره‌اي از آسيب‌ها شد كه حساسيت دلسوزان و عالمان و بزرگان اسلامي را برانگيخت. يكي از اين آسيب‌ها، پديده وضع و جعل حديث بود. با عنايت به اين كه مقابله با اين جريان از سوي بسياري از بزرگان اسلامي از همان روزهاي آغازين پيدايش اين پديده نامبارك در دايره احاديث، صورت گرفته، اين پژوهش تلاش كرده است ضمن بررسي و تحليل بسترهاي جعل حديث در زمان امام رضا‌(ع)، موضع‌گيري آن حضرت در قبال اين مسيله را نشان دهد. نتايج، حكايت از آن دارد كه پيدايش جريانات و نحله‌هاي فكري گوناگون، انديشه‌هاي غاليانه، مخالفت با امامان‌(ع) و قدرت طلبي بيش از حد بني عباس، از مهم‌ترين عوامل جعل حديث در زمان امام رضا‌(ع) بوده است. در مقابل، آن حضرت اقدامات مهمي را انجام دادند تا مانع رسيدن بانيان اين جريان به اهداف خود شوند از جمله: تبيين معيارهاي احاديث معتبر و قابل قبول، توصيه به اصحاب براي اخذ و روايت حديث از منابع معتبر، عرضه روايات بر امام‌(ع) و پالايش احاديث و در برخي موارد، برخورد تند با وضع كنندگان احاديث.

From the early days of Islam, after Qurʹan, the Sunnah was known as the second pure source of religious knowledge expansion and explanation; but this process was undergone some damage that aroused sensitivity of the Islamic grandee, scholars and clement. One of these damages was the phenomenon of hadith ordaining and forging. Considering that, deal with this process was done by many Islamic grandee from the early days of this unblessed phenomenon appearance in the circle of traditions; the present study has attempted to show lodgment of Imam Reza toward this issue while studying and analyzing substrates of forging hadith at the time of Imam Reza. The result suggests that: the appearance of various currents and releasing thoughts, overstate ideas, opposition to Imams and excessive power seeking of Bani Abbas, were the most important factors in forging Hadith at the time of Imam Reza. In contrast, Imam was performed important actions to prevent the founding fathers of this process to achieve their goals, Including: the explanation of the valid and acceptable hadith’s criteria, recommendation to companions for obtaining and narration the hadith from authentic sources, the supply of narrations on Imam and Hadith refining and in some cases, deal with causer of hadiths