اپوزيسيون سكولار و بحران سوريه

The Secular Opposition and the Syrian Crisis

ادبيات نظري و شواهد تاريخي حاكي از آن هستند كه در غياب پيش‌شرايط فرهنگي، اجتماعي و سياسي، جنبش‌هاي اجتماعي و انقلابي لزوما به دموكراسي و تحكيم دموكراسي نمي‌انجامند و احتمالا به آشوب و جنگ داخلي بيانجامند؛ بحران و جنگ داخلي سوريه، يكي از بارزترين مصاديق در اين زمينه است. در اين نوشتار، نگارندگان با رويكرد نظري جامعه‌شناختي تاريخي- سياسي و روش تحقيق تبييني علي- تحليلي تلاش داشته‌اند كه به اين پرسش پاسخ دهند: چرا اپوزيسيون سكولار در بحران سوريه به سمت راديكاليسم و دور شدن از اهداف و راهبردهاي اصلاح‌طلبانه سوق يافت؟ فرضيه‌ پژوهش آن است كه اپوزيسيون سكولار به دلايل مهمي همچون پاسخگويي ضعيف حكومت بشار اسد در قبال خواسته‌هاي اصلاح‌طلبانه اپوزيسيون سكولار از يك‌سو و عدم شكل‌گيري اجماع نظر راهبردي و تاكتيكي در جريان سكولار به خاطر شكاف‌هاي قومي-زباني و شكاف‌هاي سياسي و ايديولوژيك از سوي ديگر، به سرعت از خواسته‌‌هاي اصلاح‌طلبانه و پويش مبارزاتي دموكراتيك منحرف شده و به سمت جنگ داخلي و راديكاليسم مسلحانه كشانده شد. يافته‌هاي اين پژوهش، تاييدكننده كامل فرضيه پژوهش هستند، يعني آميزه‌اي از نقش‌آفريني منفي و راديكال سكولارها و نيز اسلامگرايان تكفيري منجر به ياس شديد مردم و بدنه اجتماعي از اين كنشگران و از بين رفتن مشروعيت كامل اپوزيسيون سكولار و غالب شدن جريانات مخوف تكفيري بر سپهر سياسي و اجتماعي سوريه شدند.

The theoretical literature and historical evidences all point to the fact that in absence of cultural, social and political prerequisites, the social movements or revolutions do not necessarily end up with democracy or democratic consolidation but rather lead to turmoil and civil war. The Syrian crisis and civil war is a clear case in point. In this paper, using a political – historical sociologic approach and an analytical method, we have sought to answer this primary question that why the Syrian secular opposition did sought radicalism and took distance from reformist objectives and strategies? We hypothesize that the secular opposition in Syria deviated quickly from reformist path and democratic campaign towards armed radical fight with the government due to reasons such as the irresponsive and closed encounter of the Assad government with respect to their demands and also their failure to reach consensus within the secular front due to ethno-lingual fractions and ideological – political differences. We discuss that a combination of negative roles played by the secular opposition drove the people away from them and stripped them off their legitimacy while giving room for the terrifying Takfiri currents to get the socio-political sphere of the country under their control.