عنوان مقاله :
هشيار و ناهشيار در روانتحليلگري و مقايسه آن با انديشههاي علامه طباطبايي
عنوان فرعي :
The Term Conscious and Unconscious in Psycho-Analysis and Comparing it with the Views of Allameh Tabatabaei
پديد آورندگان :
بشيري ابوالقاسم نويسنده , نارويي نصرتي رحيم نويسنده
كليدواژه :
Allameh Tabatabaei , Consciousness , unconsciousness , pre-consciousness , العلامه الطباطبايي , psycho-analysis , النفس التحليليه , اليقظه , پيشهشياري , عدم اليقظه (الغفله) , روانتحليلگري , ما قبل اليقظه , ناهشياري , هشياري , علامه طباطبايي
چكيده فارسي :
هدف اين پژوهش شناسايي مفاهيم هشيار، پيشهشيار و ناهشيار از نگاه روانتحليلگران و مقايسه آن با انديشههاي علامه طباطبايي است. بدينمنظور به منابع معتبر در زمينه رويكرد روانتحليلگري و آثار علامه طباطبايي مراجعه گرديد. سپس، با روش توصيفي- تحليلي بررسي و با يكديگر مقايسه گرديد. يافتههاي پژوهش، نشان ميدهد كه از نظر روانتحليلگران، روان داراي سه سطح ناهشيار، پيشهشيار و هشيار است و بسياري از فرايندهاي روانشناختي به صورت ناهشيار اتفاق ميافتد. همچنين، هشياري از نظر علامه به معني علم به علم، پيشهشياري به معني نسيان و ناهشياري به فرايندهايي اشاره دارد كه موجب حصول علم به علم، در قلمرو آگاهي حضوري يا حصولي دشوار ميشود. از نظر علامه، شماري از ادراكات و افعال انسان، بدون علم به علم، صورت ميپذيرد كه به يك معني، ميتوان آن را «ناهشيار» ناميد، ولي رويكرد علامه بيشتر با نظريه شناختي در ناهشيار، هماهنگ است، نه روانتحليلگري. شباهتها و تفاوتهايي بين كهنالگوي خدا در نظريه يونگ و خداشناسي و خداجويي فطري در نظريه علامه وجود دارد. در مجموع، ناهشياري از نگاه علامه، به معني ناآگاهي از علم يا بيتوجهي به شناخت ميباشد.
چكيده لاتين :
The purpose of the present study is expounding the concepts of conscious, pre-conscious and unconscious from the viewpoint of the psycho-analysists and comparing it with the views of Allameh Tabatabaei. To this end the author checked reliable resources regarding psycho-analysis approach and the works of Allameh Tabatabaei. Then the views were analyzed and compared using a descriptive-analytic method. The findings show that psycho-analysis believe that there are there stages of unconscious, pre-conscious and conscious for the mind and most of the psychological processes are done unconsciously. Allameh Tabatabaei believes that consciousness means science to science, pre-consciousness means forgetfulness and unconsciousness refers to the processes that lead to science to science. He believes that some of man`s understandings and activities are done with science to science, that can be called unconscious, however Allameh`s view is more compatible with the cognitive approach in unconscious not psycho-analysis. There are some similarities and some differences between old pattern of God in Young`s view and theology and natural God-seeking in Allameh`s view. In general, Allameh Tabatabei believes that unconsciousness means not knowing the science or neglecting the cognition.
چكيده عربي :
الهدف من تدوين هذه المقاله هو استكشاف دلالات مفاهيم اليقظه وما قبل اليقظه وعدم اليقظه (الغفله)، ومن ثمّ مقارنتها مع آرا العلامه محمد حسين الطباطبايي (ره)، وعلي هذا الاساس اعتمد الباحثون علي المصادر المعتبره في مجال التحليل النفسي، وآثار هذا العالم الفذّ، وبعد ذلك قاموا بدراسه وتحليل الموضوع بشكلٍ مقارنٍ وبالاعتماد علي اسلوب التحليل الوصفي. نتايج البحث دلّت علي انّ المحلّلين النفسيين يعتقدون بانّ النفس الانسانيه لها ثلاثه مستوياتٍ هي اليقظه وما قبل اليقظه وعدم اليقظه (الغفله)، والكثير من العمليات النفسيه تنشا بشكلٍ غير واعٍ، كما انّ العلامه الطباطبايي عرّف اليقظه بانّها العلم بالعلم، وما قبل اليقظه اعتبره بمعني النسيان، وعدم اليقظه برايه يشير الي عمليات نفسيه تسفر عن حصول العلم بالعلم، وهذا الامر في نطاق العلم الحضوري او الحصولي يمسي صعباً. كما يعتقد العلامه بانّ عدداً من ادراكات الانسان وافعاله تحدث بدون العلم بالعلم، وهو ما يطلق عليه عدم اليقظه او الغفله، ولكنّ رويته تنسجم بشكلٍ اساسيٍّ مع النظريه المعرفيه التي تتمحور حول عدم اليقظه وليس حول النفس التحليليه. وهناك اوجه تشابه واختلاف بين كون الله تعالي امراً قديماً حسب نظريه يونج، وبين اللاهوت الفطري في نظريه العلامه الطباطبايي.
وبشكلٍ عامٍّ يمكن القول بانّ عدم اليقظه من وجهه نظر هذا العالم المسلم الكبير، يعني عدم العلم بالعلم، او الغفله عن المعرفه.
عنوان نشريه :
روان شناسي و دين
عنوان نشريه :
روان شناسي و دين