مطالعه تعاملات ميان‌رشته‌اي حوزه سيبرنتيك

Interdisciplinary Interactions in Cybernetics

هدف: بررسی تعاملات میان‌رشته‌ای حوزه سیبرنتیك در پایگاه وب علوم در سال‌های 1986-2015 و ترسیم و تحلیل نقشه علمی آن. روش‌شناسی: با استفاده ازفنون علم‌سنجی كلیدواژه سیبرنتیك در دو فیلد عنوان یا موضوع در وب علوم جستجو شد. شناسایی حوزه‌های موضوعی دخیل در تولیدات علمی سیبرنتیك با ترسیم نقشه علمی به‌شیوه "نگاشت لایه‌ای علم" با نرم‌افزار پاژك و بررسی شبكه‌های استنادی حوزه‌های موضوعی استنادكننده با ترسیم شبكه هم‌رخدادی واژگان با استفاده از نرم‌افزار وی.او.اس.ویوئر انجام شد. یافته‌ها: حوزه سیبرنتیك از سه خوشه اصلی شامل هشت حوزه علوم رایانه، مدیریت، مهندسی، مهندسی برق، علوم عصبی، علوم اجتماعی، فیزیك، فناوری زیستی تشكیل شده است. علوم رایانه با 7 گروه نقش مركزی دارد و دارای قوی‌ترین و بیشترین تأثیر در میان حوزه‌هاست. سه حوزه مدیریت، علوم رایانه و هوش مصنوعی،  مهندسی برق و الكترونیك بیشترین حوزه‌های موضوعی استنادكننده هستند. دو واژه "سیستم" و "رویكرد" از پر كاربردترین واژگان این حوزه به‌شمار می‌روند. نتیجه‌گیری: ساختار فكری حوزه سیبرنتیك با 8 حوزه اصلی و 49 گره وابسته حاكی از غنی بودن شبكه اطلاعاتی و گستردگی روابط میان‌رشته‌ای آن است. این نكته در سیاست‌گذاری‌های علمی و شناسایی روندهای جدید پژوهشی مفید خواهد بود.

Purpose: Surveying the interdisciplinary interactions in cybernetics through investigatingpapers in WOS dates between 1986 and 2015 and visualizing and analysis of the scientificmapping.Methodology: Using scientometrics approach, “Cybernetic*” keyword is searched astitle or subject in WOS. Additionally, Pajak software is used to identify related subjectsto cybernetics through designing scientific map using science overlay mapping. Also,mapping word co-occurrence of citation network of superior citing categories is done usingV.O.S. Viewer.Results: Cybernetics includes of 3 main clusters and 8 subject fields of computer science,management, engineering, electronic engineering, neuroscience, social sciences, physics, biologytechnology. Computer science is a core field having 7 groups and the strongest with highestimpact among other disciplines. Management, computer science and artificial intelligence aswell as electronic and electrical engineering are the most citing subjective categories. Two wordsof “system” and “approach” are the most used words in cyberneticl iterature.Conclusion: The Cybernetics structure of 8 fields and 49 nodes reflects the fruitfulness ofits network and wide area of interdisciplinary relationships. That is important for sciencepolicymakers to recognize new research trends.