علتهاي بررسي برجستگي اتهام نقطوي شاعران مهاجر به هند در عصر صفويه

اتهام بدديني و الحاد يكي از عوامل مهاجرتِ شاعران به هندوستان در عصر صفويه بوده است. با نظر به مخالفت با اهل تسنن و سركوب صوفيه در مقام مخالفان عقيدتي، انتظار مي‌رود كه در دوره صفويه، اتهام بدديني بر اساس مخالفت با اين دو گروه مطرح شده باشد؛ اما برخلاف اين انتظار، آنچه با تاكيد و به صراحت بيشتر، بدديني «برخي» شاعران خوانده شده، اتهام نقطوي آنهاست. اين مقاله با مراجعه به منابع مختلف عصر صفويه علتهاي صراحت اين اتهام و تاكيد بر آن را تبيين كرده است. طبق بررسيها، برخلاف ديگر مخالفان عقيدتي و اهل تصوف كه بعد از سركوب اوليه در آن دوره، سعي در اختفاي خود داشتند، نقطويه به دو دليل اساسي در معرض اتهام قرار گرفته است؛ در واقع آنها از يك سو با اظهار لجوجانه عقايد كفرآميز و مخصوصاً تحريف برخي اصول تشيع و از سوي ديگر با ابراز داعيه هاي سياسي، حكام مقتدر صفوي و نهادهاي ديني قدرتمند آن روزگار را بشدت عليه خود برانگيخته‌اند. اين انگيختگي، كه ضروت سركوب نقطويان و ذكر كراهت عقايد آنها را به هر وسيله اي مطرح ساخته در نهايت باعث تصريح و تاكيد بيشتر بر اتهام نقطوي معتقدان و مظنونان، از جمله برخي شاعران شده است.