بررسي عوامل محيطي، اقتصادي و اجتماعي بر دانش كشاورزان گندم‌كار درباره كشاورزي پايدار در استان اردبيل

Review the Environmental, Economical and Social Factors on the Knowledge of Wheat Farmers Regarding the Sustainable Agriculture in Ardebil Province

كشاورزي پايدار، نظامي است كه ضمن مديريت صحيح و استفاده از منابع براي تامين نيازهاي غذايي بشر، كيفيت محيط زيست و ذخاير منابع طبيعي را افزايش مي‌دهد. هدف از اين تحقيق بررسي عوامل محيطي، اقتصادي و اجتماعي بر دانش كشاورزان گندم‌كار درباره كشاورزي پايدار در استان اردبيل است. اين تحقيق از نوع توصيفي- همبستگي است كه با استفاده از روش پيمايش انجام شده است. جامعه آماري مورد‌ِنظر را كليه كشاورزان گندم‌كار استان اردبيل به تعداد 17500 نفر تشكيل دادند كه با استفاده از روش نمونه‌گيري خوشه‌اي چند‌مرحله‌اي، تعداد 412 نفر به‌عنوان نمونه آماري تعيين شد. روايي صوري پرسشنامه با كسب نظرات صاحب‌نظران در دانشگاه و كارشناسان اجرايي مربوط‌ به‌دست آمد. آزمون مقدماتي نيز براي به‌دست آوردن پايايي ابزار پژوهش انجام گرفت و ضرايب آلفاي كرونباخ (?) براي بخش‌هاي مختلف پرسشنامه بين 71/0 الي 82/0 محاسبه شد. نتايج حاصل از آزمون همبستگي اسپيرمن نشان داد كه به جز متغيّرهاي مقدار علف‌كش، مقدار آفت‌كش، تعداد افراد تحت تكفل، سن و سطح كلّ اراضي زير‌ِكشت، بين تمامي متغيّرهاي تحقيق با دانش كشاورزان گندم‌كار درباره كشاورزي پايدار‌، رابطه معني‌داري وجود دارد. نتايج حاصل از تحليل رگرسيون چند‌متغيّره نشان داد كه متغيّرهاي (ميزان استفاده از مجرا‌هاي ارتباطي، ميزان عملكرد، سابقه فعاليت كشاورزي، سواد، سطح مشاركت و فاصله تا نزديك‌ترين مركز خدمات)؛ 63 درصد از تغييرات در متغيّر وابسته را تبيين مي‌كنند. در پايان نيز راهكارهايي براي بهبود دانش كشاورزان و افزايش به‌كارگيري فعاليت‌هاي پايداري ارايه شده است.

The sustainable agriculture is a system that in addition to the proper management and use of resources for supplying the feeding requirements of the human, increasing the quality of environment and storages of natural resources. The purpose of the present study is to investigate the influence of environmental, economical and social factors on the knowledge of wheat farmers regarding the agricultural sustainable development in Ardebil province. The research method is of descriptive-co relational type which is made by surveying method. The target population of this study was the entire wheat farmers in Ardabil County and about 17500 people, in which by using stratified random sampling technique, 194 participants were selected as the statistical sample. The content and validity of the questionnaire was obtained through getting the views of faculty members of the university and executive professionals. The preliminary test was also made for achieving the sustainability of the research tools. The reliability analysis was conducted and Cronbach’s alpha values for the various sections of the questionnaire were estimated to be between 0.71 and 0.82.The results of Spearman test showed except of Herbicide and amount of pesticide, number of dependant people, age and total area of under cultivation, there exist a statistically significant positive relationship between environmental, economical and social factors with agricultural sustainable development. In addition, the results of the multivariate regression revealed that the variables of the value of using connecting channels, function , experience of agriculture activities, literacy, partnership level and distance up to the nearest service centers will define 63 percent of the changes in the dependant variable of technical knowledge in agricultural sustainable development. At the end, some instruction and guidelines have been presented for optimization of the farmersʹ knowledge and increase of using sustainable activities.