ارزيابي فني، اقتصادي و تغذيه‌اي روش‌هاي مختلف تبديل برنج دانه بلند در استان فارس

Technical, Economical and Nutritional Evaluation of Different Long Kernel Rice Milling Methods in Fars Province

در پژوهش حاضر، عملكرد فني و اقتصادي شش روش مختلف تبديل برنج دانه بلند (رقم شميم) در استان فارس و تاثير آنها بر ارزش غذائي برنج بررسي شد. در هر روش، توان مورد نياز، شدت جريان و انرژي الكتريكي مصرفي، ظرفيت سيستم، راندمان تبديل، ميزان شكستگي و ترك برنج، درصدهاي پروتئين، خاكستر و چربي، مقدار كلسيم و آهن اندازه­گيري شد. براي ارزيابي اقتصادي، از روش تحليل نهايي منفعت به هزينه، استفاده شد. نتايج ارزيابي فني نشان داد كه تيمار استفاده از دستگاه سفيدكن سايشي افقي + سفيد كن تيغه­اي، مناسب­ترين روش تبديل برنج قهوه­اي به برنج سفيد در شلتوك رقم شميم بود. همچنين در اين تيمار، انرژي الكتريكي مصرفي كمتر، ظرفيت سيستم و راندمان تبديل بيشتر مي­باشد. از نظر ارزش غذايي برنج، نتايج نشان داد كه عناصر چربي، پروتئين و آهن در تيمارهاي مختلف تفاوت معني­داري با يكديگر داشتند و بيشترين مقدار چربي در تيمار 3 وجود داشت. از نظر پروتئين و آهن بيشترين مقدار به ترتيب در تيمارهاي 6 و 5 وجود داشت. نتايج ارزيابي اقتصادي نشان داد كه تيمار 6 نسبت به ساير تيمارها اقتصادي­تر مي­باشد و پس از آن به ترتيب تيمارهاي 3، 2، 4، 1 و 5 قرار داشتند.

In this study, technical and economical performance of six different methods of long kernel rice milling (shamim variety) in Fars province and their effects on rice nutritional value was evaluated. In each method, power requirement, current and electrical energy consumption, system capacity, milling yield, rice breakage and cracking, kernel protein, ashe and fat, amount of kernel calcium and iron were measured. Benefit to cost ratio was used to compare the treatments from the economic stand point. Results of technical evaluation showed that the best milling method for shamim variety was the method containing horizontal abrasive whitener and friction type whitener. This treatment also showed the lowest consumption of electrical energy, and the highest system capacity, and milling yield compared to other treatments. There was also a significant difference between the treatments from the view point of fat, protein and iron so that the highest amount of fat, protein, and iron was found in treatments 3, 6 and 5, respectively. Results of economical evaluation showed that treatment 6 was the most economic treatment compared to the other treatment, and treatments, 3,2,4,1, and 5 took the next places, respectively.