نشان داري رده شناختي مفعول

Typological markedness of object

يكي از عوامل موثر در رمزگذاري آشكار روابط دستوري در بند است. نشان داري گروه اسمي است. به بيان كرافت Croft؛ 2003: 166) مفعول هاي بي نشان اغلب بي جان و نكره هستند و اين يك گرايش عمومي در بين زبان هاست كه مفعول هاي نشان دار معرفه و جان دار رمزگذاري آشكار بپذيرند. نمايه سازي و حالت نشاني از طريق «را» ابزارهاي رمزگذاري آشكار مفعول مستقيم در زبان فارسي هستند. گرچه حضور «را» در كنار مفعول و قرار گرفتن نمايه هاي مفعولي بر روي فعل در اغلب موارد نشان از معرفگي و مشخص بودگي مفعول دارد اما در مواردي نيز حالت نشاني و نمايه سازي مفعول نكره نامشخص در زبان فارسي رخ مي دهد. بدر وهله نخست به نظر مي رسد، موارد كمياب ترِ رمزگذاري آشكار مفعول نكره اعم از حالت نشاني با «را» و نمايه سازي ، استثا ثاتي بر يك قاعده كلي تلقي مي شوند، اما بررسي شواهد زبان فارسي نشان مي دهد كه عامل معناشناختي مؤثر در نشانداري مفعول صريح، تشخيص پذيري مصداق آن و نه الزاماً معرفگي است. طبق اين معيار، دستاوردهاي زير حاصل مي شود. نخست آنكه نه تنها اسم معرفه، بلكه اسم مشخص و نامشخص نيز مي توانند تشخيص پذير باشند و دوم آنكه بنا به تشخيص پذير بودن تمامي اسم هاي معرفه، بسامد فراوان نمايه سازي مفعول هاي معرفه و همآيي آن ها با «را» تبيين مي شود.

Typological markedness causes grammatical relations to be encoded overtly in a clause. According to Croft (2003) unmarked objects are those with indefinite inanimate semantic features; conversely, definite animate ones are marked overtly. Indexation and Râ-marking often encode definite and specific objects in Persian. Although rare cases of encoding indefinite objects, seems to be an exception to a general rule in Persian, investigating data reveals that there is no violation of typological tendency. In fact there is a hyponym factor causes overt object marking, namely “identifiability”. In terms of identifiability, not only definite objects but also (non)specific ones can marked overly. Furthermore high frequency of definite object indexation and rare cases of indexing indefinite ones are expected, because all definite objects are identifiable not vice versa.