تحليل روايت‌شناختي سوره نوح (ع) بر مبناي ديدگاه رولان بارت و ژرار ژنت

A Narratological Analysis of Surah Nūh on the Basis of Barthes and Genette's Viewpoints

روايت‌شناسي يكي از رويكردهاي نوين مشتق‌شده از زبان‌شناسي است كه به بررسي فنون و ساختار روايت‌ها پرداخته و از اين طريق، در صدد يافتن دستور زبان روايت است. استفاده از روش‌ها و نظريات مطرح شده در روايت‌شناسي، مي‌تواند تحليل بهتر و دقيق‌تري از داستان‌هاي قرآني به دست دهد و جلوه‌هاي جديدي از زيبايي و اعجاز قرآن را روشن سازد. سوره مباركه نوح سوره‌اي است كه سراسر آن به بيان داستان حضرت نوح (ع) اختصاص دارد و از اين نظر، در بين تمامي سوره‌هاي قرآن كريم بي‌همتا است. هدف اصلي اين مطالعه، استفاده از نظريات مطرح شده توسط دو تن از روايت‌شناسان ساختارگراي فرانسوي، رولان بارت و ژرار ژنت، براي تحليل روايت‌شناختي اين سوره است. روش اين مطالعه توصيفي ـ تحليلي با رويكرد روايت‌شناختي مي‌باشد. يافته‌هاي اين مطالعه نشان مي‌دهد تلفيق نظرات اين دو انديشمند در دو حوزه كاركردهاي روايي و گفتمان روايي، الگوي مناسبي براي تحليل داستان‌هاي قرآني به دست مي‌دهد. الگويي كه از يك سو راه را براي دست‌يابي به معارف گنجانده‌شده در داستان‌ها مي‌گشايد و از سوي ديگر، پرده از برخي زيبايي‌هاي ساختاري نهفته در داستان‌هاي قرآني برمي‌دارد.

Narratology is a new approach, derived from linguistics, for analyzing the techniques and the structures of narrations, and through it, it seeks to find the narrative's grammar. Methods and views of narratology can provide us with better and more accurate analyses of Qur'anic stories and illuminate new manifestations of the beauty and the miracle of the Qur'an. The Holy Surah Nūh is entirely devoted to Noah's (UHBP) story, and it is unique among all Qur'anic surahs in this respect. The main purpose of the present analytical-descriptive study was using ideas proposed by two French narratologists, i.e. Roland Barthes and Gerard Genette, to narratologically analyze the aforementioned surah. The findings of this study show that the combination of these two thinkers' views on two spheres of narratological functions and narratological discourse yields an appropriate model for the analysis of Qur'anic stories. This model opens one's path to achieving learnings on the one hand and reveals some structural beauties concealed in the Qur'anic stories on the other hand.